عنوان مقاله :
تجربۀ فراغت مجازي: فضاي شفابخش و فردگرايي بياني (مطالعۀ موردي: دانشجويان دانشگاه كردستان در فيس‌بوك)
پديد آورندگان :
خالق پناه، كمال دانشگاه گيلان - دانشكده علوم انساني - گروه علوم اجتماعي، رشت، ايران , عسگري، جعفر فاقد وابستگي سازماني
كليدواژه :
فراغت مجازي , بازنمايي , هويت , كنترل , مقاومت
چكيده فارسي :
هدف اين مقاله كاوش در جايگاه تجربۀ افراد در رابطه با خويشتن و شكل تجربۀ زيستۀ افراد در مناسبات اجتماعي به ميانجي فضاي مجازي است. فراغت مجازي چگونه بازنمايي مي‌شود؟ فراغت مجازي چگونه تصور از خويشتن، انگاره‌ها و خودهويتي (تشخص) دانشجويان را بيان مي‌كند؟ و اينكه فراغت مجازي چگونه دوگانۀ مقاومت و كنترل را توليد و بازتوليد مي‌كند؟ براي پاسخ به اين پرسش‌ها در سطح روش‌شناختي مردم‌نگاري مجازي و تكنيك‌هاي مصاحبۀ عميق مجازي و مشاهدۀ مشاركتي را در ميان دانشجويان دانشگاه كردستان عضو فيس‌بوك به‌صورت هدفمند به‌كار گرفته‌ايم. ايدۀ نظري اين مقاله اينست كه فضاي مجازي به واسطۀ اشكال مختلف شبكه‌هاي اجتماعي باعث ظهور اشكال مختلف زيستن‌ها و تجربه‌هاي شبكه‌اي شده است كه شكل خاصي از فردگرايي با عنوان فردگرايي بياني را برساخت مي‌كند. فرد زندگي شبكه‌اي مجازي را براي زيستن دارد كه به مثابه چالش/جايگزين براي فضاي واقعي عمل مي‌كند، در اين رابطه است كه فردگرايي به شكل بياني آن نمود مي‌يابد. در سطح معرفت‌شناختي در چارچوب نظريۀ كريس روژك بازنمايي، هويت و مقاومت فراغت مجازي در ميان دانشجويان كاربر را بررسي كرده‌ايم. يافته‌هاي پژوهش نشان مي‌دهد، فراغت مجازي در فيس‌بوك فضايي شفابخش را در تقابل با زندگي عيني براي صورتبندي شكلي از فردگرايي با عنوان فردگرايي بياني اما سرشار از دوگانگي‌هاي عاطفي شكل مي‌دهد. در اين راستا فراغت مجازي شكل‌گيري هويتي خودآيين اما مجازي و سيال را ممكن ساخته كه به طبع همجوار و در عين حال در تقابل با وضعيت عيني قرار دارد. در بعد مقاومت، فراغت مجازي با توجه به ساخت محدود جامعه فضايي را براي مقاومت پنهان و جزئي به‌وجود آورده است كه به مثابه نوعي حوزۀ عمومي متكثر عمل مي‌كند. در بحث كاركردكنترلي، سه‌گانۀ 1. كنترل بين‌الاذهانيت 2. اصول و ارزش‌هاي شخصي 3. و حس توطئه، عامل كنترلِ رفتار كاربران در فيس‌بوك است.
چكيده لاتين :
no abstract
عنوان نشريه :
مطالعات جامعه شناختي
