ديدگاه دانشجويان در خصوص چگونگي راهنمايي و مشاوره تحصيلي در دانشگاه: يك مطالعه كيفي با استفاده از تحليل محتوا

مقدمه: مشاوره صحيح براي ارتقاي سطح كيفي زندگي و پيشرفت در جامعه به ويژه در مراكز آموزشي از اهميت زيادي برخوردار است. مطالعه كيفي حاضر با توجه به اهميت شناخت عميق ديدگاه هاي دانشجويان در راستاي چالش ها و تسهيل كننده هاي فرايند مشاوره، طراحي و اجرا گرديد. روش بررسي: پژوهش حاضر يك مطالعه كيفي و از نوع تحليل محتوا بود. در اين مطالعه، روش نمونه گيري مبتني بر هدف و با مصاحبه هاي نيمه ساختار يافته با رعايت حداكثر تنوع و با مشاركت 30 دانشجو انجام شد. جمع آوري داده ها تا مرحله اشباع پيش رفت و سپس تحليل داده ها از طريق شيوه تحليل محتواي قراردادي انجام گرفت، به‌نحوي‌كه پس از پياده سازي مصاحبه ها و غوطه وري در تحليل داده ها، كدهاي اوليه استخراج شد. در مراحل بعدي بازبيني، بررسي و طبقه بندي كدهاي اوليه به‌منظور تعيين طبقات اصلي انجام شد. نتايج: از ديدگاه دانشجويان، چالش‌هاي پيش روي مشاوره تحصيلي شامل دو درون مايه اصلي، چهار طبقه اصلي و هفت زير طبقه بود. درون مايه ها شامل نياز به ارتقاء عوامل سازماني مربوط به فرايند مشاوره و نياز به ارتقا عوامل فردي در بين اساتيد و دانشجويان و طبقات اصلي شامل عدم اطلاع رساني مناسب به دانشجو، در دسترس نبودن استاد مشاور، انتخاب استاد مشاور بدون نظرسنجي دانشجو و ارتباط نامناسب بين استاد و دانشجو بود. در رابطه با تسهيل كننده هاي فرايند مشاوره يك درون مايه (تقويت عوامل سازماني مربوط به فرايند مشاوره)، سه طبقه اصلي و چهار زير طبقه به دست آمد. طبقات اصلي شامل تفكيك مشاور از مدرس، توانمندسازي اساتيد مشاور و آزادي عمل دانشجو در انتخاب استاد مشاور بود. نتيجه‌گيري: نتايج مطالعه حاضر نشان مي دهد كه فرايند مشاوره در دانشگاه با چالش هاي سازماني و فردي همچون عدم اطلاع رساني مناسب به دانشجو، در دسترس نبودن استاد مشاور، انتخاب استاد مشاور بدون نظرسنجي دانشجو و ارتباط نامناسب بين استاد و دانشجو مواجه است و بر اساس ديدگاه هاي دانشجويان به نظر مي رسد كه با تفكيك مشاور از مدرس، آزادي عمل دانشجو در انتخاب استاد مشاور و توانمندسازي اساتيد مشاور، مي توان فرايند مشاوره را بهبود بخشيد.