عوامل مرتبط با انگيزه شغلي ماماها به عنوان مراقب سلامت در طرح تحول سلامت

زمينه و هدف: ماماها نقش‌ مهمي در ارائه خدمت به مادران و نوزادان در نظام سلامت دارند. انگيزه شغلي بالا ميتواند موجب ارتقاء بهره وري آنان شود. به نظر مي‌رسد برخي از ابعاد انگيزشي براي ماماها در طرح تحول سلامت (در حوزه‌ي بهداشت) به دليل تغيير در وظايف شغلي ماماهاي مراقب سلامت، دستخوش تغيير شده است. مطالعه حاضر با هدف تعيين عوامل مرتبط با انگيزه شغلي ماماهاي مراقب سلامت بر اساس مدل هرزبرگ انجام شد.روش بررسي: اين مطالعه توصيفي مقطعي، برروي 207 ماماي شاغل در پايگاه‌هاي سلامت دانشگاه علوم پزشكي تهران انجام شد. داده‌ها با استفاده از پرسشنامه استاندارد دو عاملي هرزبرگ و دو سئوال باز در مورد تغييرانگيزه كاري و قصد ادامه كارپس از اجراي طرح تحول سلامت ، جمع آوري شد. داده‌هاي كمي با نرم افزار SPSS نسخه 16 و با استفاده از آزمون هاي توصيفي و تحليلي بررسي شد.يافته‌ها: از عوامل دروني مرتبط با انگيزه شغلي، عامل ماهيت كار بيشترين و عامل شناسايي كمترين امتياز را به دست آورد. از عوامل بيروني بيشترين امتياز را ارتباط با همكاران و كمترين امتياز را حقوق و دستمزد كسب كرد. سابقه كار قبل از طرح تحول و سابقه كار بعد از طرح تحول با عوامل دروني ارتباط آماري معني‌دار و معكوس دارد. همچنين ميانگين نمره كسب شده براي عوامل دروني در ماماهاي شركتي به طور معني‌داري بالاتر از ماماهاي رسمي و قراردادي بود. سه ويژگي دموگرافيك سن ، سابقه كار قبل از طرح تحول و سابقه كار بعد از طرح تحول با عوامل بيروني ارتباط آماري معني‌دار و معكوس داشت. اكثريت (81.1%) ماما‌ها‌ي مورد مطالعه اعلام كردند كه انگيزه كاري آنها نسبت به قبل از اجراي طرح تحول سلامت كمتر شده است و بيش از نيمي از آن‌ها تمايل به ترك كارداشتند. پاسخ به سئوالات باز نشان داد كه حقوق و دستمزد پايين، حجم كار زياد، استرس و كار غير مرتبط با مامايي باعث كاهش انگيزه كاري و تمايل به ترك كار پس از اجراي طرح تحول سلامت در ماماهاي مراقب سلامت شده است.نتيجه‌گيري كلي: پيشنهاد مي‌شود مسئولين امر سلامت، با طراحي مكانيزم‌هاي ارزشيابي و انگيزشي مناسب و ارائه حقوق و دستمزد متناسب با حجم كاري (ارتقاء سطح عوامل بيروني) و با تعريف جايگاه شغلي ماماي خانواده در نظام سلامت به جاي مراقب سلامت و بازنگري اساسي در شرح وظايف و جايگاه مامايي در سيستم سلامت (غني سازي شغل مامايي)، موجبات افزايش انگيزه‌ي شغلي ماماها و در نتيجه حفظ و ارتقاي كيفيت مراقبتهاي مامايي را فراهم آورند.