مطالعۀ الگوي مكاني عناصر مغذي قابل جذب در صنوبركاري‌ها (Populus deltoides) با استفاده از روش‌هاي مختلف زمين‌آمار

آگاهي از ساختار وابستگي مكاني ويژگي‌هاي مختلف خاك در منابع طبيعي براي دستيابي به توليد بيشتر و مديريت بهتر تغييرنما براي متغيرهاي نيتروژن، فسفر و پتاسيم كروي بود. دامنۀ مؤثر براي اين متغيرها به‌ترتيب 530.80، 720.20 و 520.80 متر به‌دست آمد. اين تحقيق به‌منظور تعيين عوامل كنترل‌كنندۀ الگوي مكاني عناصر غذايي پرمصرف (NPK) از راه زمين‌آمار صورت گرفت. در اين تحقيق 150 نمونه خاك از عمق 20-0 سانتي‌متري جمع‌آوري و متغيرهاي نيتروژن، فسفر و پتاسيم اندازه‌گيري شد. همبستگي مكاني هر متغير با نيم‌تغييرنما مشخص و بهترين مدل برازش داده‌شده براي هر متغير انتخاب شد. بهترين مدل‌هاي برازش داده‌شده بر نيم با استفاده از روش‌هاي درون‌يابي كريجينگ معمولي، وزن‌دهي عكس فاصله و اسپلاين يا توابع پايۀ شعاعي با استفاده از نرم‌افزار GS+ درون‌يابي انجام گرفت و دقت نقشۀ پراكنش متغيرها به‌كمك معيارهاي آماري دقت ميانگين خطا و ريشۀ ميانگين مربعات خطا محاسبه شد. نتايج نشان داد كه براي متغيرهاي نيتروژن، فسفر و پتاسيم روش كريجينگ در مقايسه با دو روش ديگر، بهترين روش درون‌يابي در تخمين متغيرها در نقاط نمونه‌برداري‌نشده شناخته شد، زيرا داراي بيشترين صحت و كمترين خطا بود. با استفاده از نقشه‌هاي تهيه‌شده در اين پژوهش، مي‌توان توصيۀ مديريتي برمبناي مناطق همگون جداشده روي نقشه ارائه داد و از اين نتايج با توجه به تغييرات عناصر خاك، در كوتاه‌مدت براي تهيۀ نقشه‌هاي حاصلخيزي خاك، مطالعات ارزيابي اراضي و مديريت كارامدتر در شمال ايران استفاده كرد.