تأثير قارچ‌هاي اكتوميكوريزي بر جذب فسفر و رشد نهال‌هاي توسكاي قشلاقي (Alnus glutinosa) در استان گيلان

قارچ‌هاي اكتوميكوريزي با افزايش مقاومت گياه به تنش‌هاي محيطي، افزايش رشد و جذب عناصر غذايي مي‌توانند در نهالستان‌هاي جنگلي سبب افزايش كيفيت و كميت نهال‌ها شوند. از اين‌رو به‌منظور بررسي اثر قارچ‌هاي اكتوميكوريزي بر رشد و جذب فسفر در نهال توسكاي قشلاقي، آزمايشي به‌صورت طرح كاملاً تصادفي با چهار تيمار شامل قارچ Cenoccum geophilum، Lactarius sp، مصرف 150 كيلوگرم در هكتار فسفات و شاهد در سه تكرار انجام گرفت. نمونۀ خاك جنگلي با مقدار فسفر قابل ‌دسترس كم، پس از استريل كردن با اتوكلاو، داخل گلدان‌ها توزيع شد. در هر گلدان يك نهال توسكاي قشلاقي كاشته شده و با تيمار مورد نظر تلقيح شد. نهال‌ها در گلخانۀ ايستگاه تحقيقات بذر و نهال جنگلي شلمان نگهداري شدند. پس از گذشت ده هفته از تلقيح، نهال‌ها برداشت‌ شده و خصوصيات رويشي و تغذيه‌اي آنها اندازه‌گيري شد. نتايج نشان داد كه كاربرد قارچ‌ها موجب افزايش معني‌دار 30 درصدي قطر و ارتفاع و 50 درصدي وزن خشك نهال در مقايسه با تيمار شاهد شده است. همچنين قارچ‌هاي اكتوميكوريزي در مقايسه با تيمار شاهد به‌ترتيب سبب افزايش 18، 82 و 61 درصدي غلظت نيتروژن، فسفر و پتاسيم در نهال‌هاي توسكا شده است. تفاوت درصد كلونيزاسيون ريشۀ توسكا بين دو قارچ معني‌دار بود، ولي از نظر كارايي تلقيح تفاوت معني‌داري بين قارچ‌هاي اكتوميكوريزي وجود نداشت؛ بنابراين مي‌توان نتيجه‌گيري كرد كه قارچ‌هاي اكتوميكوريزي سبب بهبود رشد و تغذيۀ نهال‌هاي توسكاي قشلاقي شده‌اند، اما مطالعات بيشتري براي شناسايي قارچ‌هاي اكتوميكوريزي با كارايي بيشتر ضروري است.