بررسي تطبيقي تأثير ملاك هاي مختلف ارزش داوري اخلاقي در سياست گذاري هاي اقتصادي و دلالت هاي آن براي اقتصاد اسلامي

The Comparative study of the effect of ethical valuation different criteria on economic policy making and its implications for Islamic economics

هرچند اقتصاددانان مي كوشند تا نظرياتشان فاقد ارزش داوري هاي اخلاقي باشد، امّا نظرياتشان ناگزير ارزش بار است. در اين مقاله به بررسي تأثيرپذيري سياست هاي پيشنهادي اقتصاددانان از مكاتب اخلاق هنجاري پرداخته مي شود. يافته هاي مقاله نشان مي دهد كه رويكردهاي غايت گرايي، وظيفه گرايي، فضيلت گرايي و حق محوري اقتضائات خاصي در سياست گذاري اقتصادي دارند. اين رويكردها با اثرگذاري بر تعيين اهداف سياست هاي اقتصادي، زمينه ساز تعيين اصولي مي شوند كه چارچوب سياست هاي اقتصادي را براي دستيابي به آن اهداف مشخص مي كنند. درنتيجه اين روند، اقتصاددانان نئوكلاسيك با تأكيد بر نقش ساختار بازار رقابتي براي دستيابي به رفاه، سياست هاي قيمتي را به منظور جبران شكست بازار پيشنهاد داده اند؛ امّا جهت گيري سياستي در رويكرد قابليت محورِ سن و قراردادگرايي رالز از طريق ايجاد تغييراتي در ساختار بازار و معرفي نهادهاي جديد، به ترتيب توسعه انساني و تأمين كالاهاي اساسيِ كم برخوردارترين افراد جامعه است. اقتصاددانان فمينيست نيز ارتقاي نقش فعاليت هاي مراقبتي زنان را در جهت گيري هاي سياستي خود ضروري مي دانند. مطالعه مجموعه اين روندها مي تواند برخي دلالت ها را درباره چگونگي اثرگذاري ملاك ارزش داوري اسلامي در طراحي سياست گذاري اقتصادي داشته باشد كه حاصل آن ايجاد يك جهت گيري چندمرحله اي سياستي در اقتصاد اسلامي خواهد بود.

Although economists typically try to make their theories free from ethical evaluations, their theories are value laden. In this paper, we examine the impact of ethical schools on economic policies. The findings of the paper show that consequential, deontological, virtue-based and rights-based ethics have a particular impact on economic policy making. These approaches, while affecting the definition of the goals of economic policies, provide the basis for establishing the principles that define the framework of economic policies for achieving those goals. The result of this trend is that neoclassical utilitarian economists, with an emphasis on the role of complete competition market for achieving welfare, propose price policies to compensate market failure. The policy orientation in the capability-based approach of Sen and rights-based Contractarianism of Rawls, through the creation of changes in the structure of the market and the introduction of new institutions, is respectively, human development and the provision of basic goods to the poorest of the community. The feminist virtue-based economists also propose the promotion of the role of women's caring activities in their policy orientations.