مرکز منطقه ای اطلاع رساني علوم و فناوري - اثربخشي آموزش گروهي مبتني بر تئوري انتخاب بر بحران هويت و سلامت روان دانش‌آموزان پسر مقطع متوسطه دوم شهر دوگنبدان

چكيده فارسي :

زمينه و هدف: پژوهش حاضر بر اساس ضرورت‌هاي تربيتي مبني بر عوامل اجتماعي و بهزيستي تدوين گرديده است. بهبود تنش‌ها و مشكلات تربيتي در دوران نوجواني با رويكردهاي مختلف روانشناسي امكان‌پذير است، لذا هدف از اين پژوهش تعين اثربخشي واقعيت درماني بر بحران هويت و سلامت روان نوجوانان بود. روش بررسي: اين يك پژوهش آزمايشي با طرح پيش آزمون‌ـ پس آزمون و پيگيري با گروه كنترل و گزينش تصادفي بود. جامعه آماري شامل كليه دانش‌آموزان پسر مقطع متوسطه دوم شهر دوگنبدان بود كه با استفاده از روش نمونه‌گيري هدفمند تعداد 45 نفر از آنان انتخاب و به صورت تصادفي ساده در دو گروه آزمايش و يك گروه كنترل(هر گروه 15 نفر) قرار گرفتند. به منظور گردآوري اطلاعات از پرسشنامه‌هاي بحران هويت احمدي و سلامت روان گلدبرگ و هيلر استفاده شد. گروه‌هاي آزمايشي طي ده جلسه 90 دقيقه‌اي مورد آموزش واقعيت درماني قرار گرفتند. در يك گروه آزمايشي هم نوجوانان و هم والدين آنها و در گروه آزمايشي ديگر فقط نوجوانان مورد مداخله متغير مستقل قرار گرفتند و گروه كنترل هيچ‌گونه مداخله اي دريافت نكردند. داده‌ها جمع‌آوري شده با استفاده از آزمون آماري تحليل كوواريانس چند متغيره تجزيه و تحليل گرديد. يافته‌ها: نتايج تجزيه و تحليل نشان داد كه در مورد هر دو متغير سلامت روان و بحران هويت براي هر دو گروه آزمايشي تفاوت پيش‌آزمون و پس‌آزمون معني‌دار بود(P 0.001). با مقايسه پيش‌آزمون و آزمون پيگيري فقط در گروه آزمايشي كه هم نوجوانان و هم والدين مورد آموزش قرار گرفته بودند متغير سلامت روان معني‌دار شد(P 0.01)، در گروهي كه فقط نوجوانان مورد مداخله متغير مستقل قرار گرفته بودند متغير سلامت روان معني‌دار نشد(P 0/05)، اما با مقايسه پيش‌آزمون و آزمون پيگيري متغير بحران هويت در هيچ يك از گروه‌ها تفاوت معني‌داري مشاهده نگرديد(P 0/05). نتيجه‌گيري: بر اساس نتايج به دست آمده از اين پژوهش مي‌توان اذعان كرد كه ضرورت دارد مراكز مشاوره مدارس شرايطي را ايجاد نمايند كه دانش‌آموزان داراي مشكلات تربيتي و شخصيتي و بعضاً والدين آنها را تحت مشاوره بر اساس واقعيت درماني قرار دهند تا با آگاه كردن دانش‌آموزان به اين امر كه هرچه كه برايشان پيش مي‌آيد نتيجه رفتارهاي خودشان است، به آنان در كاهش مشكلات تربيتي و شخصيتي و نيز تحصيلي كمك كرد.