مطالعه دعواي مسؤوليت ناشي از خطاي موجد خسارات انبوه درحقوق آمريكا؛ تأملي در نظام حقوقي ايران

گاه در اثر فعل يا افعال زيانباري افراد متعددي دچار زيان مي شوند، مانند اينكه عده اي كثير در معرض ماده اي سمي قرار گيرند و يا توليدكننده اي در محصولات توليدي خود از مواد آسيب زا استفاده كند. اگر زيانديدگان بخواهند براي مطالبه خسارت خود طرح دعوا كنند و به صورت انفرادي مورد رسيدگي قرار گيرد، نتيجه دادرسي انفرادي آن است كه همه زيانديدگان بايد فعل زيانبار، ورود ضرر و رابطه سببيت بين اين دو را اثبات كنند و اين امر بعضاً منجر به عدم رغبت به طرح دعوا مي شود. همچنين سرعت رسيدگي نيز كاهش يافته و به مرجع قضايي نيز هزينه تحميل مي شود. در كشور ايالات متحده آمريكا در مواجهه با چنين مواردي دعواي مسؤوليت ناشي از خطاي موجد خسارات انبوه »Mass Tort « تعريف شده است. مصاديق اين دعوا زماني است كه دادگاه ها نياز به مديريت قضايي ويژه در مورد آن را احراز و با انتخاب رويكردي مناسب به حل و فصل آن بپردازند. اين مقاله به بررسي دعواي مذكور وتبيين ابعاد آن در حقوق ايالات متحده آمريكا پرداخته و سپس وضعيت مواجهه با آن را در نظام حقوقي كشور ايران مورد بررسي قرار داده است. نتيجه اينكه در نظام قضايي آمريكا دادگاه ها براي حل وفصل و مديريت اين دعاوي از بين رويكردهاي مختلف، انتخاب مي كنند و در نظام حقوقي ايران راهكاري براي مواجهه با اين دعاوي اعم از دعاوي گروهي يا ادغام دعاوي وجود ندارد و ايجاد راهكار مناسب بايد مورد توجه قانونگذار قرار گيرد.