بررسي ميزان عناصر كادميوم، سرب و نيتروژن برنج در منطقه ابرج فارس

Assessment of Cadmium, Lead and Nitrogen Elements Content of the Rice in Abraj Region of Fars

برنج يكي از اقلام پر مصرف غذايي است كه در معرض آلودگي به عناصر و فلزات سنگين قرار دارد. با توجه به اينكه ورود فلزات سنگين به زنجيره غذايي و رسيدن به غلظت هاي بحراني، اثرات سوء متابوليكي و فيزيولوژيكي بر انسان ها بر جاي مي گذارد، بررسي سلامت برنج هاي توليد شده ضروري است. هدف از اين مطالعه، بررسي ميزان عناصر كادميوم، سرب و نيتروژن برنج در منطقه ابرج شهرستان مرودشت در استان فارس و مقايسه با استاندارد ملي بود. در سال 1395، طي سه ماه متوالي مرداد، شهريور و مهر، از چهار ايستگاه مورد مطالعه، نمونه برداري به طور تصادفي از خاك و گياه (ريشه و دانه) برنج انجام گرفت. نتايج نشان داد كه ميزان كادميوم و سرب در خاك و دانه برنج، كمتر از ميزان استاندارد ملي كشاورزي است كه بيانگر فقدان آلودگي به سرب و كادميوم در برنج توليد شده است. از طرف ديگر ميزان نيتروژن در خاك و دانه برنج، بالاتر از حد استاندارد ملي كشاورزي است كه نشان دهنده آلودگي خاك به نيترات و تجمع بيش از حد آن، در برنج توليد شده در اين منطقه است. بنابراين، استفاده از كودهاي حاوي عناصر سرب و كادميوم به ميزان كافي بوده است؛ اما كودهاي نيترات، بيش از حد مورد استفاده قرار گرفته است

Rice is one of the main staple foods which is at the risk of contamination with elements and heavy metals. Given the fact that the entry of heavy metals into the food chain and reaching critical concentrations has adverse metabolic and physiological effects on human beings, assessment of healthiness of produced rice is necessary. The present study aimed to evaluate cadmium, lead and nitrogen elements amount in the rice of the Abraj region of Marvdasht county in Fars province in comparison with national standard. The samples were collected randomly from soil and rice plant (root and grain) in four studied stations in three consecutive months of August, September and October, 2016. The results showed that cadmium and lead content in soil and rice grain were lower than national agricultural standards, which means that the produced rice is not contaminated with cadmium and lead. On the other hand, nitrogen content in soil and rice grain was higher than national agricultural standards, which showed nitrogen-contaminated soil and extra accumulation of nitrogen in the produced rice in this region. Therefore, cadmium and lead-containing fertilizers were adequately used however use of nitrate-containing fertilizers was excessive in this region.