اثر همزيستي دو گونه مايكوريزا آربوسكولار بر برخي ويژگي‌هاي مورفولوژيكي و فيزيولوژيكي گياه مرتعي Agropyron elongatum (Host). Beauv در شرايط گلخانه

مايكوريزا يك ارتباط همزيستي بين گياهان و برخي قارچ ‌هاي خاكزي است كه نقش مهمي در توليد پايدار محصولات كشاورزي، حاصل‌خيزي خاك و احيا مراتع دارد. در چندين سال گذشته تمايل به استفاده از قارچ هاي مايكوريزا در عمليات كشاورزي و محيط زيستي، به سبب نقش آنها در بهبود رشد و سلامت گياه، حاصلخيزي خاك و افزايش پايداري دانه هاي خاك افزايش پيدا كرده است. در اين پژوهش، با هدف بيان قابليت‌هاي استفاده از قارچ هاي مايكوريزا در احيا و اصلاح مراتع، اثر مايه ‌زني دو گونه مايكوريزاي آربوسكولار، Rhizophagus intraradices و Funneliformis mosseae، بر خصوصيات مورفولوژيكي و فيزيولوژيكي گياه علف گندمي بلند (Agropyron elongatum) مورد بررسي قرار گرفت. آزمايش در قالب طرح كاملا تصادفي با اعمال دو تيمار و بيست تكرار در گلخانه تحقيقاتي دانشگاه ملاير انجام شد. ويژگي هاي مورفولوژيكي گياهان مانند طول ساقه، وزن تر و خشك اندام هوايي و ويژگي‌ هاي فيزيولوژيكي گياهان شامل محتواي رنگدانه ‌هاي فتوسنتزي، محتواي فنول كل و محتواي عناصر نيتروژن، پتاسيم و فسفر اندازه‌ گيري شد. نتايج نشان داد هر دو گونه مايكوريزا، به ويژه گونه R. intraradices، قابليت بالايي در همزيستي و بهبود ويژگي ‌هاي مورفولوژيكي و فيزيولوژيكي مورد نظر در گياهان دارند. به عبارت ديگر گونه F. mosseae منجر به بهبود صفات مورفولوژيكي مانند طول ساقه، وزن تر و وزن خشك اندام هوايي، به ترتيب به ميزان 318، 240 و 220 درصد شده است. همچنين اين قارچ، محتواي فنول، نيتروژن، پتاسيم، فسفر، كلروفيل a، كلروفيل b، كلروفيل كل و كاروتن را در گياهان مايه‌ زني شده به ترتيب به ميزان 134، 131، 162، 181،172، 178، 174 و 175 درصد افزايش داده است. از سويي ديگر، گونه R. intraradices، صفات طول ساقه، وزن تر و وزن خشك اندام هوايي را به ترتيب به ميزان 474، 325 و 317 درصد بهبود بخشيده است و اثر افزايشي آن بر محتواي فنول، نيتروژن، پتاسيم، فسفر، كلروفيل a، كلروفيل b، كلروفيل كل و كاروتن، در گياهان مايه‌ زني شده به ترتيب به ميزان 153، 172، 163، 337،244، 251، 246 و 250 درصد بوده است. بنابراين گونه مايكوريزا R. intraradices به عنوان شريك بهتر براي همزيستي با گياه علف گندمي بلند و اصلاح مراتع با پوشش غالب اين گياه توصيه مي‌ شود.