عنوان مقاله :
نشانه شناسي بينامتني رمان به هادس خوش آمديد
پديد آورندگان :
زماني ، فاطمه دانشگاه كوثر - دانشكده علوم انساني - گروه زبان و ادبيّات فارسي , صاحبي ، محمد فرهنگستان زبان و ادب فارسي
كليدواژه :
بينامتنيت , نشانه شناسي بينامتني , ريفاتر , شاهنامه , رمان به هادس خوش آمديد
چكيده فارسي :
يكي از درون مايه هاي مهمّ ادبيّات داستاني معاصر، توجّه به جايگاه و هويت اجتماعي زنان است. برخي از نويسندگان با بازخواني و بازآفريني داستان هاي كهن، معضلات و مشكلات زنان را ترسيم كرده اند. رمان به هادس خوش آمديد، اثر بلقيس سليماني نوشتاري است زنانه كه با داستان «زال و رودابۀ» شاهنامه روابط بينامتني دارد و به بيان معضلات و مشكلات زنان در جامعه كنوني ايران مي پردازد. از اين رو، جستار پيش رو مي كوشد براساس نظريه نشانه شناسي بينامتني ريفاتر، با شناسايي رمزگذاري هاي اسطوره اي و دلالت هاي معناشناختي رمان به هادس خوش آمديد، روابط بينامتني اين اثر را با شاهنامۀ فردوسي بررسي و تحليل كند و خوانشي تفسيري و بينامتني از اين اثر ارائه دهد. نتيجه اين بررسي بيانگر آن است كه سليماني با قراردادن «غير دستوري هايي» در متن كه دربردارنده دلالت هاي ضمني هستند، انباشتِ معنايي «زن» و منظومه هاي توصيفي شاهنامه، «رودابه» و «طايفه شيخ خاني» مي آفريند. بدين ترتيب هيپوگرام ها يا تصوير هايي آشنا در ذهن خوانندگان ايجاد مي كند كه به داستان زال و رودابه ارجاع مي دهد. واكاوي و تحليل اين روابط بينامتني نشان مي دهد كه ماتريس اين رمان تأكيد بر تقابل نقش آفريني زنان شاهنامه (به ويژه رودابه) درمقابسه با زنان معاصر دارد كه گرفتار محدوديت ها و عرف هاي نادرست اجتماعي شده اند.
عنوان نشريه :
پژوهشنامه ادبيات داستاني
عنوان نشريه :
پژوهشنامه ادبيات داستاني