شناسايي الگوهاي گردشي متوسط‌ مقياس مؤثر بر رخداد پديده گرد و غبار در استان بوشهر

پديده گردوغبار خطرهاي فراواني را براي جامعه بشري داشته و اهميت ويژه اي براي ساكنان در كمربند گردوغبار يعني غرب و جنوب غرب ايران، دارد. پژوهشگران مختلف از زواياي متفاوت اين پديده را مورد مطالعه قرار داده اند و از نظر اهميت موضوع و مخاطرات ناشي از آن، همچنان در صدر موضوع هاي مورد علاقه پژوهشگران در سراسر جهان قرار دارد. هدف از پژوهش حاضر نيز شناسايي الگوهاي گردشي متوسط ‌ مقياس مؤثر بر رخداد پديده گردوغبار در استان بوشهر است. ايستگاه هاي مورد مطالعه در اين پژوهش شامل ايستگاه سينوپتيك فرودگاهي بوشهر، ديلم، ديّر، جم و عسلويه در يك بازه ي آماري 17 ساله ( 2001 تا 2017) است. در اين پژوهش از داده هاي سازمان هواشناسي (كد 06 براي شناسايي غير محلي بودن پديده گردوغبار) و داده هاي مركز اروپايي پيش بيني ميان مدت جو استفاده شده است. همچنين مولفه هاي مورد بررسي شامل فشار تراز دريا، مؤلفه مداري و نصف النهاري باد، سرعت قائم و سرعت باد در ارتفاع 10 متري است. نتايج اين مطالعه نشان داد كه در طي دوره آماري مورد بررسي، در مجموع 177 رخداد گردوغبار در تمامي ايستگاه هاي مورد مطالعه به ثبت رسيده است. پديده گردوغبار در طي بازه زماني پژوهش در قالب شش الگوي گردشي متوسط مقياس، استان بوشهر را متأثر مي سازد. اين الگوها شامل سه الگوي زمستاني، يك الگوي بهاره و دو الگوي تابستاني است. سهم فراواني وقوع هر الگو در رخداد پديده گردوغبار در استان بوشهر شامل الگوي اول زمستانه 6/7 درصد، الگوي دوم زمستانه 9/9 درصد، الگوي سوم زمستانه 3/9 درصد، الگوي بهاره 39 درصد، الگوي اول تابستانه 18 درصد و الگوي دوم تابستانه 2/16 درصد از فراواني وقوع است.