تدوين مدل جامع ساماندهي ترويج كشاورزي با رويكرد نظريه آشفتگي

Develop a Comprehensive Model for Organizing Agricultural Extension with a Chaos Theory Approach

پژوهش حاضر به منظور بررسي كاربرد نظريه آشفتگي در ساماندهي ترويج كشاورزي استان فارس انجام گرديد. جامعه آماري 186 نفر از كارشناسان ترويج كشاورزي استان فارس مي‌باشند كه براي بررسي ديدگاه آنان از روش تمام شماري استفاده شد. ابزار تحقيق، پرسشنامه بوده كه روايي محتوايي و شكلي، با نظر متخصصان مربوطه كه شامل اساتيد كميته تحقيق و چند نفر از كارشناسان برتر ترويج كشاورزي مي‌باشند، تأئيد گرديد. جهت تعيين روايي سازه، شاخص ميانگين واريانس استخراج شده محاسبه گرديد. قابليت اعتماد پرسشنامه نيز با پايايي تركيبي تاييد گرديد. تجزيه و تحليل داده‌ها با استفاده از نرم افزارهاي SPSS16 و Smart PLS انجام شد. نتايج نشان داد كه نظريه آشفتگي و شاخص‌هاي آن حدود 37 درصد از واريانس عاملين ترويج، 22 درصد از واريانس فعاليت‌هاي آموزشي-ترويجي، 31 درصد از واريانس سازمان و مديريت ترويج، 21 درصد از واريانس شاخص‌هاي زيرساختي-آموزشي، 18 درصد از واريانس آموزش‌هاي انبوهي رسانه‌اي، 11 درصد از واريانس اعتبارات ترويجي، و 22 درصد از واريانس ارتباطات ترويجي را تبيين مي‌كنند و به طور كلي سازه‌هاي موجود در مدل نيز حدود 62 درصد از واريانس ساماندهي ترويج را تبيين مي‌كنند. بيشترين درصد تبيين مربوط به فعاليت‌هاي آموزشي-ترويجي (ضريب مسير=0/426) و ارتباطات ترويجي (ضريب مسير=0.362) مي‌باشد در حالي كه شاخص‌هاي زيرساختي-آموزشي و آموزش‌هاي انبوهي رسانه‌اي اثر منفي بر ساماندهي ترويج از خود نشان داده‌اند.

This survey aimed to study comprehensive model of organizing agricultural extensions with the approach of chaos theory. This is the first attempt on improving agricultural extension in Iran using the chaos theory. The target population was the agricultural specialists of Jihad organizations in Fars province of Iran. 186 agricultural specialists were selected using a whole number method. A questionnaire was developed using fixed - choice questions. The validity of the instrument was established using an expert panel. A pilot study was conducted to determine the reliability of the questionnaire used for the study. The Cronbach’s alpha, Average variance extracted and Composite Reliability were calculated, and all were approved. The statistical analysis applied the structural equation modeling, with SPSS ver.16 and smart PLS software. From the results, the chaos theory together with its indicators explained 37% variance for extension agents, 22% variance for extension and educational activities, 31% variance for management and organizational extension, 21% variance for extension and educational infrastructure, 18% variance for mass media education, 11% variance for extension credit, and 22% variance for extension communications. Obviously, the most explained variances were those for the extension agents and management and organizational extension.