ضرورت ايجاد فلوشيپ بيهوشي مامايي، راهكاري عملي براي ارتقاي سلامت مادران ايران زمين

The Need to Stablish an Obstetrics Anesthesia Fellowship; a Practical Solution to Promote the Health of Mothers in Iran

ظرف سالهاي اخيرعليرغم پيشرفتهايي كه در زمينه تكنيكهاي بيهوشي، ترانسفوزيون ، آنتي بيوتيك تراپي و سزارين شده است همچنان جراحي سزارين با خطرات متعددي براي مادر و نوزاد همراه است. ميزان سزارين به هر دليل در بيشتر نقاط جهان روبه افزايش است و ايران نيز از آن مستثني نيست. براساس گزارشات در سال 2008 طبق گزارش who ميزان سزارين در ايران مقام دوم در جهان را داشته است . متاسفانه با وجود فعاليتهاي فرهنگي و آموزشي در مورد فوايد زايمان طبيعي كماكان مادران بسياري هچنان اصرار به انجام زايمان به روش سزارين دارند. البته در سالهاي اخير با تلاشهاي مراجع بهداشت و سلامت و همچنين توسعه مديريت درد زايمان طبيعي ميزان سزارين كاهش يافته است.اما تعداد سزارين در ايران در زايمان اول همچنان بالاتر از استاندارد جهاني است و به دنبال آن ميزان سزارين به دليل تكرار هم بالا ميباشد(2و3). به دليل تغييرات فيزولوژيك مادر در حين حاملگي خطر بيهوشي در آن نيز نسبت به جراحي هاي ديگر به مراتب بالاتر است(4). مورتاليتي مادران باردار در سراسر دنيا وخصوصا در كشورهاي درحال پيشرفت همچنان يك معظل بزرگ بوده و به طور غيرقابل قبولي بالا است . شايعترين علل مرگ و مير مادران در دنيا خونريزي، هيپرتانسيون ، سپسيس و عوارض ناشي از اين مشكلات ميباشد . عوامل متعددي در بالا بردن ميزان مخاطره براي مادران باردار دخيل هستند از جمله نبودن نيروي درماني ماهر، مراجعه ديررس به مراكز مراقبت بارداري، تاخير در مراجعه به مراكز تخصصي اين رشته، مانيتورينگ و پايش ناكافي حين بارداري و زايمان . براي پيشبرد يك سزارين يا زايمان با شرايط ايمن و همچنين امكان احيا موفق در شرايط بحراني و حياتي نيازمند نيرويي توانا و زبده هستيم. براي رسيدن به اين هدف اينكه هر مركز درماني يا دانشگاهي كه سرويس (Obstetrics) مامايي دارند تحت نظر متخصصين داراي فلوشيپ بيهوشي زنان (Obstetrics Anesthesia) باشد راهكاري منطقي به نظر مي ايد، افرادي كه براي مديريت ايمن بيهوشي عمومي و رژيونال در موارد اورژانس و غير اورژانس جهت اداره زايمان و جراحي سزارين مادران سالم يا موارد پيچيده توانمند و آموزش ديده باشند و در مواردي بتوانند به ساير مراكز اقماري مشاوره و راهكار ارايه نمايند(5). براي رسيدن به اين مهم نيازمند ارتقاي دانش و عملكرد متخصصين بيهوشي درزمينه Anesthesia) Obstetrics) بيهوشي مامايي و ايجاد حساسيت لازم براي سيستمهاي درماني در جهت تجهيز بخشهاي مامايي به وسايل، داروها و امكانات مورد نياز در اين رشته هستيم تا بتوانيم مراقبتي حرفه اي و روزامد از مادران به عمل آوريم. به نظر مي رسد سنگ بناي ايجاد اين حساسيت براي رسيدن به اين هدف، راه اندازي دوره فلوشيپ بيهوشي در مامايي است، همانطور كه كشورهاي پيشرفته نيز از ايجاد اين رشته در جهت كاهش موارد مرگ و مير و عوارض مادران سود برده اند(6). شركت كننده هاي دوره فلوشيپ مامايي از بين متخصصين بيهوشي كه به فيلد زنان و مامايي علاقه مند هستند و همچنين براساس سابقه فيلد كاري ، توانايي هايي آكادميك و تجربه باليني انتخاب ميشوند. دراين دوره تكميلي تمام فعاليت‌ها و اطلاعاتي كه ميتوانند كيفيت مراقبت از مادران باردار را ارتقا دهند و موجب كاهش ميزان و شدت عوارض ناشي از زايمان و اعمال مامايي شوند و همچنين تامين هر چه بيشتر ايمني بيماران حين بيهوشي و مديريت درد زايماني، اموزش داده شود. با توجه به نگاه ويژه برنامه ريزان در زمينه سلامت مادران به عنوان شاخص سلامت جامعه و همچنين وجود افراد با تجربه در زمينه بيهوشي مامايي اميدواريم به زودي شاهد تربيت افرادي با قابليت ويژه در اين زمينه باشيم، تا مادران ايران زمين روند زايمان را ايمن تر از پيش تجربه نمايند.

Considering the special view of planners in the field of maternal health as an indicator of community health and also the existence of people with experience in the field of obstetric anesthesia, we hope to see more anesthesiologist as a fellowship with special abilities in this field soon, so that Iranian mothers make the delivery process safer.