ارزيابي وضعيت (سلامت) مراتع نيمه‌استپي شهرستان گِرمي با سه روش مختلف

فاقد عنوان لاتين

براي شناخت تغييرات رخ داده در اجزاي زنده و غيرزنده اكوسيستم مرتع در اثر عوامل طبيعي و انساني، ارزيابي به هنگام وضعيت اكولوژيكي و سلامت مرتع ضرورت دارد. هدف اين مطالعه، ارزيابي وضعيت (سلامت) بخشي از مراتع اطراف شهرستان گِرمي استان اردبيل، با روش چهار عاملي، شش عاملي و شاخص‌هاي اكولوژيك سلامت مرتع و انتخاب روش مناسب از طريق تحليل ميزان صحت و دقت روش‌ها بود. براي انجام مطالعه، سه مرتع قرق شده و در كنار هر يك از آنها، يك مرتع تحت چراي دام انتخاب شدند. برخي از ويژگي‌هاي پوشش گياهي مانند درصد تاج پوشش و ويژگي‌هاي سطح خاك مانند درصد خاك لخت بر روي ترانسكت‌ 50 متري و كوادرات 5/1×1 متر اندازه‌گيري شدند. در روش شاخص‌هاي اكولوژيك سلامت، ابتدا توان رويشگاه در مراتع قرق شده (منطقه مرجع) بررسي، سپس درجه انحراف هر شاخص در مرتع چرا شده نسبت به منطقه مرجع ارزيابي شد. نتايج نشان داد كه در هر دو روش شش عاملي و چهار عاملي، طبقه نهايي وضعيت در مراتع قرق شده «خوب» و در مراتع تحت چراي دام «ضعيف» مي‌باشد. در روش شاخص‌هاي اكولوژيك سلامت مرتع، در دو مرتع چرا شده، درجه انحراف اغلب شاخص‌‌ها از منطقه مرجع متوسط تا شديد بود كه سلامت نهايي اين دو مرتع «ناسالم» ارزيابي شد. در مرتع سوم، ميزان انحراف شاخص‌ها از منطقه مرجع در حد متوسط بود كه سلامت نهايي آن «در خطر» ارزيابي شد. صحت و دقت روش چهار عاملي بيشتر از روش شش عاملي بود. بنابراين، روش چهار عاملي براي تعيين وضعيت مراتع نيمه‌استپي منطقه مناسب‌تر بود. اگر هدف از تعيين سلامت مرتع، تصميم‌گيري براي امور حساس و مهم در خصوص مراتع منطقه باشد و منطقه مرجع در دسترس باشد، استفاده از روش شاخص‌هاي اكولوژيك سلامت مرتع توصيه مي‌گردد، زيرا دانستن وضعيت اكولوژيكي مرتع پيش از اجراي عمليات مديريتي، مي‌تواند در شناخت فرآيندها و شاخص‌هاي سلامت كه بيشتر به ترميم و بازسازي نياز دارند، كمك نمايد.

فاقد چكيده لاتين