عنوان مقاله :
سلامت به‌مثابه حق بشري؛ روايت حقوقي از منطق حكمراني براي سلامت
عنوان به زبان ديگر :
Health as Human Right; Legal Narrative of “Governance For Health” Logic
پديد آورندگان :
وحداني نيا، ولي اله دانشگاه تهران - مركز مطالعات سياستگذاري عمومي، تهران، ايران , موسوي، ميرسجاد دانشگاه علوم پزشكي تبريز - دانشكده ي پيراپزشكي - گروه علوم پايه، تبريز، ايران , وحداني نيا، محمدامين دانشگاه علوم قضايي - گروه حقوق خصوصي، تهران، ايران , وثوق مقدم، عباس وزارت بهداشت و درمان و آموزش پزشكي، تهران، ايران
كليدواژه :
تعيين كننده هاي سلامت , حق سلامت , حق هاي حداقلي , حق هاي ناپذيرفتني , حكمراني براي سلامت
چكيده فارسي :
«زبان حقوقي» تكيه‌گاه استدلالي محكمي براي دفاع از سلامت فراهم كرده است؛ به‌طوري‌كه، قواعد حقوق بشر، به‌عنوان عمده‌ترين ارزش سياسي جهاني‌شدن، در قلب تئوري و عمل گفتمان سلامت عمومي، جاي گرفته است و قدرت لازم‌الاجرابودن آن مي‌تواند به تضمين توزيع عادلانه‌ي منابع سلامت در كشورها كمك كند؛ در عينِ‌حال، حق سلامت، حق-ادعايي كه در اسناد بين‌المللي و ملي شناسايي شده است، خود مستلزم پيش‌شرط‌هايي است كه بدون وجود زمينه‌ي مناسب فرهنگي، اجتماعي، اقتصادي و سياسي و به‌طور كلي، عوامل شكل‌دهنده‌ي «زمينه‌ي زندگي مردم»، تحقق نمي‌يابد؛ به‌عبارتي، استدلال با زبان حقوقي براي سلامت، مي‌تواند با خود، استدلالِ حق بر تعيين‌كننده‌هاي سلامت را به دنبال داشته باشد؛ از همين رو، اين مقاله با اتخاذ رويكردي معرفت‌شناسانه، روايتي حقوقي از منطق حكمراني براي سلامت ارائه مي‌كند كه چشم‌اندازي تازه از مباحث «حق سلامت» پيش رو گذاشته است و با استدلال‌هايي قدرتمند، نشان مي‌دهد كه سياستگذاري سلامت، بايد مبتني بر فهم موضوعاتي باشد كه تأثيراتي عمده بر سلامت مردم دارند؛ موضوعاتي كه با عنوان عوامل «تهديدكننده‌ي سلامت»، «محافظت‌كننده‌ي سلامت» و «ارتقادهنده‌ي سلامت» توصيف مي‌شوند؛ گرچه، مطالبه‌ي ادعايي حق سلامت، به‌مثابه «حق لازم‌الاجراي فردي»، انتقاداتي را هم در پي داشته و ممكن است موانع و محدوديت‌هايي نظري و عملي پيش روي تحقق كامل اين حق بشري وجود داشته باشد.
چكيده لاتين :
The "Legal language" has provided a strong supportive argument for right to health advocacy. In such a way
that, human rights rules has been established as the most important globalized political value at the heart of
the theory and practice of public health discourse. Its power of enforceability guaranties fair distribution of
health resources in each country. At the same time, the right to health, the “Right-claim” which has been
identified by international and national documents requires preconditions that will not come true without the
proper cultural, social, economic, and political infrastructures, in general the factors shaping the "context of
people's lives”. In other words, a legal reasoning for right to health can be followed by an argument for the
right to health determinants. Therefore, by adopting an epistemological approach, this paper presents a legal
narrative of “governance for health”. This paper creates a new perspective on the "right to health" debates.
Additionally, it provides powerful arguments that health policy should be based on a perception of factors
with major impacts on the people health and what have being described as "health hazard", "health
protector", and "health promoter". However, this claim for right to health as an "individual enforceable right"
is criticized, and there may be theoretical and practical obstacles to the full realization of this human right.
عنوان نشريه :
اخلاق و تاريخ پزشكي
