باليدگي زيستي و فعاليت بدني دختران نوجوان مازندران: نقش عوامل واسطه اي عوامل روان شناختي

هدف: هدف اين پژوهش تعيين ارتباط باليدگي زيستي و فعاليت بدني دختران نوجوان بر اساس نقش واسطه‌اي عوامل روان‌شناختي بود. روش: روش پژوهش همبستگي و جامعة آماري دانش آموزان دختر دورة متوسطة اول مدارس دولتي استان مازندران در سال تحصيلي 96-1395 به تعداد 31522 نفر بود كه به روش نمونه‌گيري چند مرحله‌اي تصادفي، در نهايت 630 نفر بر اساس نسبت پنج نفر به ازاي هر گويه با احتمال ريزش نمونه انتخاب شدند. ابزارهاي گردآوري داده‌ها شامل تخمين درصد قامت بزرگسالي خميس–روشه (1994)، گام‌ شمار شيائومي مي‌بند (2014)، قدسنج سكا 213 (2015)، ترازوي سكا 813 (2015)، پرسشنامة خودتوصيفي بدني مارش (2010)، سياهة نگراني از تصوير بدن ليتلتون، آكسم و پوري (2005)، مقياس عزت نفس رزنبرگ (1965)، و سياهة نگرش به فعاليت بدني سايمول و اسمول (1974) بود. پس از حذف 57 نفر، داده‌ها با استفاده از روش الگويابي معادله‌هاي ساختاري تحليل شد. يافته‌ها: داده‌ها رابطة معكوسي را بين باليدگي زيستي و فعاليت بدني نشان داد (0.289-=β و p=0.001). نتايج الگويابي معادله‌هاي ساختاري حاكي از برازش خوب الگو (0.46 = معيار نكويي برازش) و معناداري ضريب مسير غيرمستقيم باليدگي زيستي و فعاليت بدني با ميانجي گري نگرش به فعاليت بدني (0.150 =β، 0.012=P)، عزت نفس (0.091-=β و p=0.015)، خودپندارة بدني (0.062-=β و p=0.016) و رضايت از تصوير بدن (0.009-=β و p=0.019) بود. نتيجه‌گيري: براي ارتقاء رفتارهاي مرتبط با سلامتي لازم است كه برنامه هايي طراحي شود تا دختران بلوغ را امري طبيعي و جذاب در گذار به دورة بزرگسالي قلمداد كنند و تفاوت‌هاي فردي و تنوع در ظاهر را بپذيرند.