مقايسه كارايي روش هاي مختلف تخمين پارامترهاي مدل هيدروگراف واحد لحظه اي Nash در شبيه سازي سيلاب (مطالعه موردي: رودخانه‌هاي الندچاي، قره چاي، مهابادچاي و زاب)

مدل مفهومي هيدروگراف واحد لحظه اي Nashيكي از مدل هاي كارآمد در شبيه سازي فرآيندهاي هيدرولوژيك نظير پديده بارش روان‏آب مي باشد. دو پارامتر مدل Nashشامل n و K مي باشند. روش هاي مختلفي براي تخمين پارامترهاي مذكور ارايه شده اند. عدم دقت در تخمين پارامترهاي مدل (n و K) باعث بروز خطا در هيدروگراف شبيه سازي شده مي شود. در اين تحقيق، روش هاي مختلف تخمين پارامترهاي مدل Nashبراي شبيه سازي سيلاب در پنج ايستگاه هيدرومتري شامل بيطاس، كوتر، ملهذان، بدلان و گرژال واقع در آذربايجان غربي مورد مقايسه قرار گرفتند. از هر ايستگاه پنج رويداد انتخاب و سپس پارامترهاي مدل Nashتوسط روش هاي به كارگرفته شده براي تمامي رويدادهاي سيل محاسبه گرديد. يك رويداد سيل ثبت شده در هر ايستگاه به صورت تصادفي انتخاب و سپس با استفاده از مقادير متوسط پارامترهاي Nashبراي چهار رويداد باقي مانده، هيدروگراف سيل منتخب شبيه سازي شد. نتايج شاخص هاي آماري به كاررفته در مرحله صحت سنجي مناسب ترين روش براي هر ايستگاه مورد مطالعه را معرفي نمود. نتايج نشان داد كه آن دسته از روش هايي كه از ويژگي هاي هيدروگراف سيل هاي موجود جهت برآورد پارامترهايمدل Nashبراي شبيه سازي رويداد سيل استفاده مي كنند، نسبت به روش هاي مبتني بر خصوصيات فيزيكي حوضه و توزيعات آماري كارايي بهتري دارند. بنابراين، با توجه به نتايج شاخص هاي آماري، سه روش مبتني بر هيدروگراف جريان، براي همه ايستگاه هاي مورد مطالعه (گرژال (m3/s 99/12 RMSE 01/11)، كوتر (m3/s 80/1 RMSE 79/1)، ملهذان (m3/s 14/1 RMSE 13/1)، بدلان (m3/s 74/1 RMSE 73/1) و بيطاس (m3/s 14/0 =RMSE )) به عنوان مناسب ترين روش ها جهت تعيين پارامترهاي مدل Nashپيشنهاد مي شوند.