بررسي اثرات سدسازي و تغيير رژيم هيدرولوژي رودخانه كارون بر شوري اراضي و رخداد پديده گرد و غبار در دشت خوزستان

اين مطالعه براي بررسي اثر سدسازي و تغيير رژيم هيدرولوژي رودخانه كارون بر زيست بوم منطقه انجام شد.براي بررسي تغييرات دبي و شوري رودخانه كارون، از آمارهاي يك دوره چهل ساله (95-1355) رودخانه كارون در ايستگاه ملاثاني استفاده شد. هم چنين تغييرات شوري و سديمي خاك، در محدوده معيني از دشت خوزستان، به وسعت حدود 6800 هكتار در پايين دست شهر اهواز و در شمال تالاب شادگان، در طي سال هاي 1369، 1389 و 1395 مقايسه شد. نتايج نشان داد ميزان شوري از سال 1369 تا 1395 رو به افزايش است. با تغيير رژيم هيدرولوژي رودخانه كارون و كاهش دبي آن، از يك سو كيفيت آب به شدت كاهش يافته و ميزان املاح نيز به بيش از دو برابر افزايش يافته است. از سوي ديگر ممانعت از جريان سيلابي دشت، سبب شوري شديد خاك ها شده است. به طوري كه مساحت اراضي با شوري بيش از 30 دسي زيمنس بر متر براي وسعت 6800 هكتاري مورد مطالعه، از 5248 هكتار (77.2%) در سال 1369 به 6754 هكتار (99.3%)  در سال 1395 افزايش يافته است. به دليل ايجاد اين ميزان از شوري كه فراتر از حد تحمل گياهان شور دوست بومي است، پوشش گياهي منطقه از بين رفته و خاك لخت شده است. در اين مناطق عاري از پوشش گياهي در مواجه با بادهاي دائمي منطقه، طوفان هايي از گرد و غبار ايجاد شده است. بنابراين تغيير رژيم هيدرولوژي رودخانه، عامل بخشي از مشكلات فعلي كيفيت هوا به شمار مي آيد. از اين رو بازنگري و تجديد نظر در عوامل موثر در تغيير رژيم هيدرولوژي از جمله اقدامات سد سازي و انتقال از سرشاخه ها ضرورت دارد.