مقايسه فرايندهاي مختلف پهنه بندي تبخيرتعرق مرجع در ايران

يكي از فاكتورهاي موثر بر عملكرد روش هاي ميان يابي تبخيرتعرق مرجع (ET0)، ترتيب مراحل تخمين ET0 است. در اين پژوهش ضمن بررسي تغييرات مكاني تبخيرتعرق ماهانه و سالانه،دو فرايند مختلف با عنوان ميان يابي، سپس محاسبه (IC) و محاسبه، سپس ميان يابي (CI) براي برآورد و پهنه بندي تبخيرتعرق مرجع ماهانه و سالانه در ايران، مقايسه شدند. در روش اول، ابتدا پارامترهاي هواشناسي مورد نياز رابطه استاندارد تبخيرتعرق، ميان يابي شده، سپس مقادير ET0 در نقاط شبكه با استفاده از رابطه فائو پنمن مانتيث محاسبه شد. در روش دوم، ابتدا ET0 در ايستگاه هاي منتخب محاسبه و سپس در گستره ايران ميان يابي شد. براي ميان يابي از روش هاي كريجينگ معمولي (OK) با و بدون متغير كمكي، توابع پايه شعاعي (RBF)، چندجمله‌اي محلي (LPI) و وزن دهي عكس فاصله (IDW) استفاده شد. بر اساس نتايج تحليل نيم تغييرنما، ET0 داراي همبستگي مكاني متوسط تا قوي با ساختار مكاني كروي است. به‌طوركلي صرف نظر از نوع روش ميان يابي، در بيشتر ماه ها و در مقياس سالانه، فرآيند IC داراي عملكرد بهتري بود. بهترين روش ميان يابي در فرايند IC بر اساس RMSE و MAE براي ماه هاي سپتامبر، اكتبر و سالانه، روش IDW، براي ماه هاي ژانويه و مارس، روش OK و براي ماه هاي فوريه، آوريل، نوامبر و دسامبر، روش COK بود. روش IDW و فرآيند CI با اختلاف كمي نسبت به فرايند IC، بهترين عملكرد را در تخمين ET0 ماه هاي مه، ژوئن، جولاي و آگوست دارا بود. همچنين در هر دو فرايند IC و CI، روش هاي OK، COK و IDW كه فاصله بين ايستگاه ها را در فرايند تخمين لحاظ مي كنند، عملكرد بهتري داشتند.