طراحي الگوي پذيرش معلمان فني‌وحرفه‌اي در نظام آموزشي ايران

پيشينه و اهداف:پذيرش و انتخاب معلم براي آموزش و پروش از اهميت بالايي برخوردار است. ازاين‌رو، هدف از اين پژوهش ارائه الگويي بومي براي پذيرش معلمان فني و حرفه‌اي در ايران است. با توجه به اينكه در اين پژوهش محقق به دنبال طراحي الگوي بومي پذيرش دبير فني و حرفه اي در ايران است و نتايج اين پژوهش بعد از اتمام كار مي‌تواند بلافاصله در جامعه موردنظر، به‌كار گرفته شود و موجب بهبود وضعيت آن گردد، لذا اين پژوهش ازلحاظ هدف، جزء پژوهش‌هاي كاربردي است. الگوي طراحي شده در اين پژوهش، ناظر بر تربيت معلم، برآورنده نياز داخلي براي سياستگذاري و همسو با شرايط و ملاحظات نظري و عملي پذيرش معلم در ايران بوده و وزارت آموزش و پرورش مي تواند با استفاده از اين الگو برنامه ريزي مناسب براي پذيرش دبيران متعهد و متخصص مورد نياز هنرستان ها داشته و در نهايت موجب ارتقاء سطح فني و مهارتي نظام آموزشي شود. روش‌ها: براي شناسايي شاخص‌ها از مطالعه تطبيقي كشورهاي پيشرو  به روش جرج بردي(روش مطالعه مقايسه اي داراي چهار مرحله: توصيف، تفسير، همجواري و مقايسه اي) استفاده شد. براي ارزيابي و تدوين مدل اوليه و مفهومي پژوهش از جامعه خبرگان و استادان دانشگاهي صاحب نظر در زمينه فني و حرفه‌اي با استفاده از تكنيك دلفي (روشي ارزان، چندكاره، عيني، بدون تهديد و آسان براي شناسايي و فهميدن با انعطاف پذيري زياد، امكان استفاده در سطح جغرافيايي وسيع، عدم نياز به آموزش مصاحبه گران، گمنامي، ارائه بحث هاي باز، شناسايي و فهم زيربنايي موضوع، كسب اجماع در گرو ه هاي مخالف ، اعتبار محتوي و طراحي برنامه ها با حمايت نسبي شركت كنندگان، عدم نفوذ عقايد و شخصيت افراد خاص در نظرات گروه و ارائه ديد بي طرفانه همراه با صداقت در بيان ايده ها و گزينه ها) و روش نمونه‌گيري هدفمند به تعداد 10 نفر در دو مرحله استفاده گرديد. روش گردآوري داده ها در بخش كيفي براي روش دلفي بدين صورت بود كه پرسشنامه اي نيمه ساختار يافته شامل نظرسنجي در مورد ابعاد و مولفه هاي الگوي پيشنهادي با 46 گويه (شاخص) براي افراد نمونه (صاحب نظران و خبرگان دانشگاهي) ارسال گرديد. يافته‌ها: اين پژوهش در زمره پژوهش‌هاي كيفي و با تكنيك دلفي است. با محاسبه ضريب توافق، مراحل دلفي در مرحله دوم به همگرايي رسيد. نتيجه انجام دو مرحله دلفي اين بود كه ابعاد الگوي پيشنهادي( بدوي، مياني و پاياني)؛ مولفه هاي الگوي پيشنهادي( مهارت هاي جسمي، روحي و اجتماعي؛ دارا بودن سطح عمي و دانشي مورد نياز؛ گذراندن دوره هاي آموزشي پيش از خدمت؛ گذراندن دوره هاي كارآموزي؛ كسب امتياز در آزمون و مصاحبه نهايي و علاقه، تعهد و انگيزه در معلمان) و همچنين تعداد 40 شاخص  تعيين و مشخص گرديد و تعداد 6 شاخص به دليل همپوشاني از گردونه شاخص‌ها حذف گرديد. نتيجه‌گيري: الگوي بومي پذيرش معلمان فني و حرفه‌اي در سه بعد (پذيرش بدوي، مياني و پاياني)؛ شش محور (مهارت‌هاي جسمي، روحي و اجتماعي؛ دارا بودن سطح علمي و دانشي موردنياز؛ گذراندن دوره‌هاي آموزشي پيش از خدمت؛ گذراندن دوره‌هاي كارآموزي؛كسب امتياز در آزمون نهايي و مصاحبه؛ علاقه، تعهد و ايجاد انگيزه در معلمان) و 40 شاخص پيشنهاد گرديد.