تحليل جرم توهين به مقدسات در حقوق كيفري ايران و عربستان با نگاهي به اسناد بين‌المللي حقوق بشري

Analysis of the crime of blasphemy in the criminal law of Iran and Saudi Arabia

يكي از دغدغه‌هاي مطرح در سطح جوامع ديني الهي و غير الهي توهين به مقدسات ديني مي‌باشد كه به دليل رشد فزاينده اش در چند دهه اخير به بحثي چالش برانگيز در مجامع بين‌المللي و مخصوصاً اسلامي تبديل شده است با وجود اين در پژوهش‌هاي فقهي و حقوقي انجام شده، بحث چندان زيادي پيرامون آن وجود ندارد و از آنجا كه حقوق ايران و عربستان برگرفته از فقه اسلامي مي‌باشد لازم است از لحاظ فقهي در منابع موجود از مذاهب اسلامي به تعريف و تبيين اركان اين جرم و معيار مجازات توهين به مقدسات پرداخته شود، همچنين بررسي تطبيقي توهين به مقدسات در اسناد بين‌المللي حقوق بشري نيز ضروري به نظر مي رسد . در حقوق كيفري ايران دشنام سخت به پيامبر(ص) و ساير پيامبران الهي (ع) را ساب النبي تلقي نموده و همچنين اگر اين رفتار در مورد ائمه معصومين و حضرت فاطمه (س) واقع گردد در حكم ساب النبي (ص) در نظر گرفته شده است كه مستوجب اعدام خواهد بود ولي توهين به انبياء عظام و مقدسات اسلامي كه جنبه سب و لعن نداشته باشد واجد مجازات تعزيري است، در حقوق كيفري عربستان مجازات اعدام صرفاً براي سب كننده پيامبر (ص) و ساير پيامبران الهي (ع) در نظر گرفته شده است؛ از اين رو نگارندگان با روش تحليلي - توصيفي به تشريح اركان سه گانه جرم توهين به مقدسات درحقوق كيفري ايران و عربستان پرداخته‌اند و همچنين دريافتند كه جرم انگاري توهين به مقدسات اسلامي و ضمانت اجراي مجازات اعدام مخالف با اسناد بين‌المللي حقوق بشري نيست.

One of the major issues concerning the theocratic and non-theocratic religious communities is designated as blasphemy that targets religious sanctities, which has evolved into a challenging discussion in international and predominantly Islamic societies due to the rising trend observed in recent decades. Contrarily, there is not adequate discussion in jurisprudential and legal research circles that appropriately addresses the issue. Accordingly, it is deemed necessary to define and demonstrate the components of this crime, as well as the criteria dictating the execution of punishments for blasphemy in terms of jurisprudence per available sources of Islamic religion, all given that the Iranian and Saudi Arabian laws are fundamentally derived from Islamic jurisprudence. With these considerations in mind, a comparative study of blasphemy per core international human rights instruments is also deemed necessary. In Iranian criminal law, profanity targeting the Prophet (PBUH) and other divine prophets (PBUH) is considered as blasphemy or sacrilege towards the prophet(s), denoted as Sab-oul-Nabi. Similarly, if this blasphemous behavior targets the infallible Imams and Fatima (PBUH), it is once more regarded as Sab-oul-Nabbi (PBUH), both punished by the death penalty. Nevertheless, mere profanity towards the infallible prophets and Islamic personages that does not bear any blasphemy is punishable by the discretionary custodial sentence, denoted as ta'zir. In Saudi criminal law, the death penalty is executed only for those who commit blasphemous acts and blasphemy that target the Prophet Muhammad (PBUH) and other divine prophets (PBUH).