تأثير سيستم كشت مخلوط افزايشي بر عملكرد، اجزاي عملكرد و شاخص‌هاي سودمندي زوفا (Hyssopus officinalis) و اسفرزه (Plantago ovate Forsk)

اهداف: اين پژوهش به‌منظور بررسي عملكرد، اجزاي عملكرد و برخي شاخص هاي ارزيابي كشت مخلوط زوفا و اسفرزه و تعيين بهترين نسبت كشت مخلوط اين دو گونه انجام شد. مواد و روش ها:  آزمايش به صورت طرح بلوك‌هاي كامل تصادفي با هفت تيمار و سه تكرار در سال زراعي 97-1396 در مزرعه پژوهشي دانشكده‌ي كشاورزي دانشگاه جيرفت اجرا شد. تيمارهاي آزمايش شامل 20% اسفرزه+ 100 % زوفا ، 40 % اسفرزه+ 100 % زوفا، 60% اسفرزه+ 100 % زوفا، 80% اسفرزه+ 100 % زوفا، 100% اسفرزه+ 100 % زوفا و كشت خالص دو گونه بود. صفات مورد مطالعه شامل ارتفاع بوته، تعداد شاخه‌فرعي، عملكرد زيست‌توده و عملكرداسانس گياه زوفا و ارتفاع بوته، تعداد سنبله در بوته، وزن صددانه، عملكرد دانه، عملكرد زيست‌توده و شاخص برداشت گياه اسفرزه بود. براي ارزيابي كارايي و سودمندي كشت مخلوط نسبت به كشت خالص از شاخص نسبت برابري زمين (LER) و شاخص بهره وري سيستم  (SPI) استفاده شد. يافته ها: نتايج آزمايش نشان داد كليه‌ي صفات مورد بررسي به استثناي عملكرد زيست‌توده زوفا به‌طور معني‌داري تحت تأثير نسبت‌هاي مختلف كشت مخلوط قرار گرفتند. بالاترين عملكرد دانه و عملكرد بيولوژيك اسفرزه به ترتيب 3393.3 و 4286.6 كيلوگرم در هكتار در كشت خالص حاصل شد. بيشترين عملكرد اسانس از كشت خالص زوفا حاصل شد  كه با نسبت كشت  100 % زوفا +  20 % اسفرزه اختلاف معني‌داري نداشت (161.7 و 135.8كيلوگرم در هكتار[pl1] ). حداكثر نسبت برابري زمين (1.41) و شاخص بهره‌وري (21998) در تيمار 100 % زوفا + 80 % اسفرزه به‌دست آمد. نتيجه گيري كلي: نسبت برابري زمين در همه تيمارهاي كشت مخلوط بزرگتر از يك به دست آمد كه نشان دهنده برتري كشت مخلوط نسبت به كشت خالص مي باشد. بر اساس نتايج حاصله، تيمار 100 % زوفا + 80 % اسفرزه به عنوان بهترين الگوي كشت در منطقه پيشنهاد مي گردد.