رابطۀ دين و اخلاق در داستان «برادران كارامازوف» از فئودور داستايفسكي

The Relationship between Religion and Ethics in the Story of the Brothers Karamazov by Fyodor Dostoevsky

اهميت داستايفسكي در ادبيات، دين و انديشۀ مدرن به اندازه‌اي است كه روسيۀ مدرن با انديشۀ‌ او و بعضي از معاصرانش شناخته مي‌شود. زندگي و ايمان داستايفسكي به مسيحيت ارتدوكسي و نقد رفتارهاي مادي­گرانۀ كليساي ارتدوكسي از سوي او، اهميت ويژه­اي دارد، به طوري كه ضروري مي­نمايد تحقيقات مستقلي در رابطه با دين و اخلاق از نظر وي انجام شود. دانش و اطلاعات داستايفسكي دربارۀ كتاب مقدس، دين و اخلاق، و آشنايي او با گرو­ه­هاي روشنفكري و تجربۀ دوران محكوميتش، در ارائۀ آراي متفاوت از جريان غالب (كليسا و اخلاق ديني) از سوي داستايفسكي مؤثر بوده است. بر اين پايه، سؤال اصلي تحقيق اين است كه داستايفسكي چه تعبيري از دين دارد؟ اين پژوهش با استناد به منابع كابخانه­اي، روش توصيفي- تحليلي و رويكرد تطبيقي و ميان­رشته­اي انجام شده است. نتايج تحقيق نشان مي­دهد كه دين و ايمان نزد داستايفسكي از ويژگي­هاي مابعدالطبيعي و نيروي كاريزماتيكي مسيح و پير دير برخوردار است و اميد و انگيزه را پديده­اي فيزيكي و معنوي مي­داند. او در باب اخلاق، ويژگي پنهان بودن رفتار اخلاقي را ملاك قرار مي‌دهد و افراد گناهكار را مستحق محبت بيشتري مي‌داند. در نگاه داستايفسكي، اخلاقيات و كاربست آن در زندگي، مايۀ رشد آدمي خواهد بود. از اين­رو، به دوري گزيدن از خودپسندي‌ها و كبر توصيه مي‌كند. با وجود نگرش ديني، داستايفسكي فردي انسان‌گرا به شمار مي­آيد و اين گرايش مبتني بر حق انساني است.

Dostoevsky is so important in modern literature, religion, and thought that modern Russia is known for his thought and that of some of his contemporaries. of particular importance is Dostoevsky's life and faith in Orthodox Christianity and his critique of the materialistic behavior of the Orthodox Church. in his view, independent research on religion and ethics should be conducted. Dostoevsky's knowledge of the Bible, religion and ethics, and his acquaintance with intellectual groups and the experience of his time in prison, Dostoevsky has been instrumental in presenting different views from the mainstream (church and religious ethics). Based on this, the main question of the research is what does Dostoevsky mean by religion? This research has been done with Library resources, descriptive-analytical method and comparative and interdisciplinary approach. the results of research show that Dostoevsky's religion and faith have metaphysical features and the charismatic power of Christ and the old man and consider hope and motivation as a physical and spiritual phenomenon. in the matter of morality, he considers the hidden nature of moral behavior as a criterion and considers sinners to deserve more love. in Dostoevsky's view, morality and its application in life will be the source of human growth. Hence, he advises to avoid selfishness and arrogance. Despite his religious views, Dostoevsky is a humanist, and this tendency is based on human rights.