شيوع هالرسل و ارتباط آن با بيماري‌هاي التهابي سينوس در تصاوير توموگرافي كامپيوتري با اشعه‌ي مخروطي (Cone beam computed tomography) در يك جمعيت ايراني

Prevalence of Haller Cells and Its Relationship with Inflammatory Sinus Diseases on Cone Beam Computed Tomogram (CBCT) Images in an Iranian Population

مقدمه: يكي از نگراني‌هاي بيماران و دندان‌پزشكان، دردهاي دهاني- صورتي و علايم سينوزيت مي‌باشد كه در مواقعي مي‌توان آن را به وجود هالرسل ارتباط داد. هدف از اين مطالعه، بررسي شيوع هالرسل و ارتباط آن با بيماري‌هاي التهابي سينوس در تصاوير CBCT (Cone beam computed tomogram) در يك جمعيت ايراني بود. مواد و روش‌ها: در اين مطالعه‌ي توصيفي- تحليلي، در سال 1397 نمونه‌ها به صورت تمام شماري از بين CBCT‌هاي موجود افراد مراجعه‌كننده به دانشكده‌ي دندان‌پزشكي تبريز از فروردين ماه 1391 تا شهريور 1396 انتخاب شدند. موارد داراي هالرسل از نظر وجود يا عدم وجود بيماري‌هاي التهابي سينوس ماگزيلاري در مقاطع كرونال و آگزيال بررسي گرديدند. داده‌ها در نرم‌افزار NNT Viewer version 2.17 وارد شده و تصاوير به دست آمده توسط دو متخصص راديولوژي دهان، فك و صورت مطالعه شدند. توافق بين نتايج دو مشاهده‌گر توسط ضريب توافقي كاپا اندازه‌گيري شد. داده‌ها در نرم‌افزار آماري SPSS نسخه‌ي 20 و با استفاده از آزمون Chi-Square بررسي و سطح معني‌داري 0/05 > p value در نظر گرفته شد. يافته‌ها: شيوع هالرسل در كل سينوس‌هاي مورد بررسي، 44/5 درصد و شيوع سينوزيت مزمن، 70/3 درصد بود. 48/4 درصد از هالرسل‌ها، يك‌طرفه و 51/6 درصد، دو طرفه بودند. اختلاف معني‌داري در فراواني هالرسل و سينوزيت بين زنان و مردان وجود نداشت. آناليز آماري نشان داد، ارتباط معني‌داراي بين وجود هالرسل و سينوزيت وجود دارد (0/05 > p value). نتيجه‌گيري: بر اساس نتايج حاصل از اين مطالعه، شانس ابتلا به بيماري‌هاي التهابي سينوس در افراد داراي هالرسل بيشتر بود.

Introduction: The facial oral pain and symptoms of sinusitis is one of the concerns of patients especially dentists which can be associated with Haller cells. The aim of this study was to evaluate the prevalence of Haller cells of an Iranian population and its relationship with inflammatory sinus disease using CBCT images. Materials and Methods: In this descriptive- analytical research (in 2018) samples were selected from all available CBCT images of patients referring to Tabriz school of dentistry. Haller cells cases were selected and the samples were examined for the presence of inflammatory sinus disease in the coronal and axial sections. The data from CBCT images were entered in NNT viewer version 2.17 and the images were reviewed by two oral and maxillofacial radiologists. Then agreement between the two observers was measured by Kappa coefficient. Data were analyzed using SPSS 20 and Chi-Square test and p value < 0.05 was considered. Results: For total sinuses, the prevalence of Haller cells was 44.5% and it was 70.3% for chronic sinusitis. Haller cells were 48.4% unilateral and 52.6% bilateral. There was no significant difference in the frequency of Haller cells between men and women. Statistical analysis showed there was significant correlation between Haller cells presence and sinusitis (p value < 0.05). Conclusion: According the results of this study, people with Haller cells are more likely to develop inflammatory sinus disease.