عنوان مقاله :
بررسي اثر تغيير اقليم بر راندمان حذف مواد آلي كربني در حوضه آبريز جاجرود: از سد تا تصفيه خانه آب
عنوان به زبان ديگر :
Impact of Climate Change on Organic Carbon Removal Efficiency in Jajrood Catchment: From Dam to Water Treatment Plant
پديد آورندگان :
محسني بندپي، انوشيروان دانشگاه علوم پزشكي شهيد بهشتي - مركز تحقيقات كنترل عوامل زيان آور محيط و كار، تهران، ايران , ناصري، محسن دانشگاه تهران - پرديس دانشكده هاي فني - دانشكده مهندسي عمران - گروه مهندسي محيط زيست، تهران، ايران , رفيعي، محمد دانشگاه علوم پزشكي شهيد بهشتي - مركز تحقيقات كنترل عوامل زيان آور محيط و كار، تهران، ايران , اسلامي زاده، محسن شركت سهامي آب منطقه اي تهران، تهران، ايران , هاشم پور، يلدا دانشگاه علوم پزشكي مازندران - دانشكده بهداشت - گروه مهندسي بهداشت محيط، ساري، ايران
كليدواژه :
تغيير اقليم , كربن آلي , جاجرود , سد لتيان , تصفيه خانه
چكيده فارسي :
سابقه و هدف: با توجه به اين كه رودخانه جاجرود يكي از رودخانه‌هاي مهم تأمين‌كننده آب شرب شهر تهران است، ارزيابي اثرات تغيير اقليم بر خصوصيات كمي و كيفي آن از اهميت فراواني برخوردار است. اين مطالعه با هدف بررسي اثر تغيير اقليم بر راندمان حذف مواد آلي كربني در حوضه آبريز جاجرود انجام پذيرفت.
مواد و روش‌ها: در اين مطالعه توصيفي- مقطعي، مدل گردش عمومي CanESM2 و مدل ريز مقياس‌سازي SDSM و مدل HYMOD به ترتيب براي شبيه‌سازي دادههاي اقليمي و ميزان رواناب در حوضه جاجرود مورد استفاده قرار گرفتند. اثر سناريوهاي تغيير اقليمي RCP2.6، RCP4.5 و RCP8.5 براي دوره 2006 تا 2050 شبيه‌سازي شدند. به منظور مدل‌سازي دادههاي كيفي از مدل رگرسيون گام‌به‌گام (STWR) و رگرسيون خطي (LM) در محيط نرم افزار MATLAB استفاده شد.
يافته‌ها: نتايج نشان داد كه دماي اين حوضه در افق آينده حدود 25/2 درجه سانتي‌گراد نسبت به دوره پايه گرم‌تر مي‌شود. ميزان بارش و رواناب نيز در كل حوضه آبريز جاجرود به ترتيب به ميزان 10 ميلي‌متر و 93 درصد و غلظت كربن آلي كل ورودي به تصفيه‌خانه حدود 3 برابر افزايش خواهد يافت كه سبب افزايش بارگذاري كربن در واحدهاي مختلف تصفيه‌خانه خواهد شد.
استنتاج: افزايش بارندگي از طريق شستشوي زمين‌هاي كشاورزي بالا دست و افزايش دما از طريق افزايش فعل‌وانفعالات زيستي از عوامل بدتر شدن كيفيت آب ورودي به سد و افزايش كربن آلي ورودي به تصفيه‌خانه هستند. از طرف ديگر تصفيه‌خانه آب تهران پارس با راندمان فعلي استانداردهاي آب آشاميدني را از نظر كربن‌آلي تأمين نخواهد كرد.
چكيده لاتين :
Background and purpose: Jajrood River is one of the major drinking water supply rivers in Tehran, so, the effects of climate change on its quantitative and qualitative resources are highly important. This study aimed at investigating the effect of climate change on organic carbon removal in Jajrood basin.
Materials and methods: In this descriptive cross-sectional study, CanESM2 general circulation model and SDSM (version 5.3) downscaling model were used for simulating climatic data and HYMOD model was used to simulate runoff in Jajrood catchment. Climate change scenarios RCP2.6, RCP4.5, and RCP8.5 were simulated for 2006-2050. Stepwise regression and linear regression were used in MATLAB R2017a to model the qualitative data.
Results: According to findings, the temperature of this basin will be about 2.25°C warmer than the base period. Rainfall and runoff in the whole catchment will increase by about 10% and 93% and the concentrations of total organic carbon of the inlet to the treatment plant will be about three times higher than the base period which will increase the load on carbon in different units of the treatment plant.
Conclusion: Increased rainfall caused by washing the upstream agricultural lands and temperature increase due to elevated rate of bioactivity lead to deterioration of the quality of water entering the dam and increase the organic carbon entering the treatment plant. On the other hand, Tehranpars water treatment plant with its current capacity and efficiency will not meet the standards of drinking water in terms of organic carbon.
عنوان نشريه :
مجله دانشگاه علوم پزشكي مازندران
