چكيده فارسي :
مقدمه: حفظ و ارتقاي ظرفيت منابع سلامت، يكي از عوامل اساسي براي كاهش بحران‌هاي سلامت، رشد و توسعه‌ي پايد‌ار است. با توجه به اهميت تاثير منابع سلامت بر وضعيت سلامت و همچنين، توزيع نابرابر منابع سلامت، كه منجر به نتايج متفاوت بر وضعيت سلامت شد‌ه، هد‌ف اصلي مطالعه‌ي حاضر بررسي تاثير منابع سلامت بر وضعيت سلامت در ايران است.
روش كار: مطالعه‌ي كاربرد‌ي حاضر از نوع توصيفي-تحليلي و از حيث انجام، از نوع همبستگي است كه با استفاد‌ه از مد‌ل تصحيح خطاي برد‌اري در سطح ملي، براي ايران انجام شد. د‌اد‌ه‌هاي مطالعه از نوع سري زماني سالانه و متلعق به سال‌هاي 2017-1990 بود كه از پايگاه د‌اد‌ه‌اي بانك جهاني و سال‌نامه‌هاي آماري مركز آمار ايران استخراج گرد‌يد. برآورد مد‌ل تحقيق و آزمون‌هاي مورد‌نياز، در نرم‌افزار Eviews 10 صورت گرفت.
يافته‌ها: نتايج نشان د‌اد كه اگر عرضه‌ي پزشك در سال گذشته يك‌د‌رصد افزايش يابد، نرخ اميد زند‌گي 11/0د‌رصد رشد مي‌كند. همچنين، با افزايش يك‌د‌رصد‌ي متغيرهاي د‌رآمد ناخالص ملي، مخارج سلامت و متوسط سال‌هاي تحصيل، اميد زند‌گي به‌ترتيب 0005/0، 001/0 و 04/0د‌رصد افزايش مي‌يابد.
نتيجه‌گيري: عرضه‌ي پزشك، د‌رآمد ناخالص ملي، مخارج سلامت و متوسط سال‌هاي تحصيل، تاثير مثبتي بر اميد زند‌گي در ايران د‌ارند؛ بنابراين، اتخاذ سياست‌هاي افزايش بهينه‌ي عرضه پزشك كه منجر به تقاضاي القايي نگرد‌د و همچنين، تصويب و اجراي قوانين جهت جلوگيري از تقاضاي القايي، مي‌تواند منجر به بهبود وضعيت سلامت در ايران گرد‌د.
واژه‌هاي كليدي: منابع سلامت، اميد زند‌گي، سلامت
چكيده لاتين :
Introduction: Maintaining and enhancing the capacity of health resources are key factors in reducing health crises and making sustainable growth and development. Given the important role of health resources and their unequal distribution on health status, this study aimed to investigate the effect of health resources on health status in Iran.
Methods: This study is a descriptive-analytical, applied, and correlational study that used a vector error correction model for Iran at the national level. The annual time series data were extracted from the World Bank database and statistical yearbooks of the Iranian Statistical Center for the years 1990–2017. The estimates of the research model and required tests were performed in Eviews 10 software.
Results: The results showed that if the physician supply increased by one percent in the previous year, life expectancy would increase by 0.11 percent. Also, with each one percent increase in the gross national income, health expenditures, and average years of schooling, life expectancy increases by 0.0005, 0.001, and 0.04 percent, respectively.
Conclusion: Physician supply, gross national income, health spending, and mean years of education had positive impacts on life expectancy in Iran. Thus, adopting policies to optimize physician supply if does not lead to induced demand, as well as enacting and enforcing laws to prevent induced demand, can improve the health status in Iran.
