بررسي چگونگي تطبيق نظريه‌هاي رفتار مصرف‌كننده و مفروضات آينده‌پژوهي

Assessing the adaptation of consumer behavior theories to future studies assumptions

براي بررسي آينده مصرف پايدار مواد غذايي، با مسيله انتخاب و استفاده از نظريه اي مواجه هستيم كه با مجموعه پيش فرض هاي آينده پژوهي تطابق داشته باشد. لذا اين تحقيق با بررسي روشمند نظريه هاي تبيين كننده رفتار مصرف كننده و در چارچوب مباني و مفروضات آينده پژوهي، به اين پرسش پاسخ داده كه كدام نظريه رفتار مصرف كننده به دليل سازگاري و تطابق بيشتر با مفروضات آينده پژوهي سازگاري بيشتري با مباحث آينده نگر مصرف دارد و در درون خود پتانسيل آينده نگري را دارد؟ در پاسخ به اين پرسش، با استفاده از روش تجزيه تحليل و تطبيق مقايسه اي، نظريه هاي مهم در زمينه رفتار مصرف كننده بررسي و از منظر آينده پژوهي مورد مطالعه قرار گرفت. نتيجه نشان مي دهد كه نظريه ها و مدل هاي تركيبي؛ به علت توجه به عوامل بيروني يا ساختاري، كل نگري، ايجاد تصاوير و بديل هاي گوناگون، در نظر گرفتن خردجمعي در تصميم گيري، منافع غير فردي و زمان، بيشترين تطابق را با مفروضات آينده پژوهي دارد. در بين اين گروه از نظريه ها نيز، «نظريه كردوكار» كه تاكنون در كشور ما از آن براي هيچ مطالعه اي استفاده نشده است قدرت بالايي در تحليل و آينده پژوهي رفتار مصرف كننده در رابطه با مصرف غذا يا ساير منابعي دارد كه به صورت روزمره مصرف مي شوند.

To study futures of food we are encountered with choosing and exercising a suitable theory which is in concert with foundations and pre-assumption of futures studies, as a problem. Therefore, this paper with an investigation in theories clarifying consumer behavior and based on the framework of foundation and pre-assumption of futures studies respond to the question that; what theory is more harmonious with futures studies, and has the potential of future thinking and what features “a future-oriented consumer behavior theory” or model must have. Endeavoring to answer this question, by means of analytical and comparison method, the inwardness of existing theories was considered. The result showed that integrative theories of consumer behavior due to regarding external and structural factors, holistic view, creating alternative images, collective understanding in making decisions, non-individual interests and time, are more compatible with futures field. an‎d among this group of theories “practice theory’ which has never used in any Iranian research has a high potential for using as a conceptual framework in research in connection with food and other resources which are used in routine and daily consumption.