مرکز منطقه ای اطلاع رساني علوم و فناوري - ويروس كرونا تهديدي براي ابعاد مختلف سلامت زنان مبتلا به سرطان پستان

چكيده فارسي :

بيماران مبتلا به سرطان پستان به دنبال بيماري و درمان‌هاي طبي دچار مشكلات مختلف جسمي، جنسي و رواني مي‌شوند. اين مشكلات زمينه را براي بروز مشكلات فردي و بين فردي فراهم مي‌كند(1،‌2). براي بهبود بيماران مبتلا به سرطان پستان درمان‌هاي طبي و آموزشي- مشاوره‌اي نظير آموزش گروهي به بيماران، گروه‌هاي حمايتي، گروه همتايان، برنامه‌هاي آموزش جنسي، شعردرماني، برنامه مبتني بر تلفن و غيره وجود دارد كه نقش مهمي در بهبود ابعاد مختلف كيفيت زندگي دارند(3،‌4). اما شيوع بيماري نوظهور كوويد 19 كه در سال 2019 در شهر وهان چين شناسايي شد و در دسامبر 2019 توسط سازمان بهداشت جهاني به‌صورت همه‌گيري اعلام شد(7-5) چالشي براي بيماران مبتلا به سرطان پستان است تا آن‌ها نتوانند مثل گذشته در محيط‌هاي درماني و آموزشي حضور داشته باشند. گرچه تيم درمان مانند انكولوژيست و پرتودرمانگر و ديگر اعضاي درمان تلاش جهت حداقل تاثير اين اپيدمي را در درمان بيماران مبتلا به سرطان پستان دارند، اما اين ويروس استرس بي سابقه‌اي را در مراكز درماني و بين بيماران ايجاد كرده است كه خواه ناخواه با چالش روبرو هستند(6) و مي‌توان آن را به عنوان يك Disaster براي افراد جامعه خصوصاً زنان دانست(8). بايد توجه داشت كه اين امر استرس مضاعف براي بيماران مبتلا به سرطان پستان ايجاد مي‌كند، زيرا اين بيماران از يك سو نگران تاخير احتمالي در درمان هستند(9) و از طرفي تحت درمان قرار گرفتن و احتمال ابتلا به ويروس كرونا، خطر بيش‌تري را براي بيماران به همراه خواهد داشت و اين موضوع نيز نگراني خاص خود را دارد و در نهايت تهديدي براي سلامت جسمي و رواني مي‌باشد(10). علاوه براين برخي از درمان‌ها مانند شيمي‌درماني، پرتودرماني و درمان‌هاي هدفمند مي‌تواند موجب تضعيف سيستم ايمني شود و احتمال مشكلات ريوي را ايجاد مي‌كند. همچنين، درصورت ابتلا به كوويد 19 در بيماران مبتلا به سرطان پستان كه دچار متاستاز به ريه نيز هستند، مشكلات ريوي بدتري ايجاد مي شود(9) و اين شرايط مي‌تواند تهديدي براي سلامت روان بيماران نظير استرس، افسردگي و اختلال هراس باشد(10). يكي ديگر از چالش‌هايي كه افراد با آن مواجه شدند و منجر به افزايش استرس و بار رواني زياد شده است موضوع مرگ بستگان مي‌باشد. عدم آگاهي راجع به حمايت روان خود، نزديكان و سوگ آنان و تجربه سوگ در خلوت و سكوت زمينه مشكلات روان را پيچيده‌تر كرده است(11). از آن‌جايي كه كوويد 19، تهديدي براي افراد آسيب‌پذير مانند بيماران مبتلا به سرطان پستان است كه دچار ضعف سيستم ايمني نيز مي‌باشند، توصيه شده است كه از "فاصله‌گذاري اجتماعي" نظير ماندن در خانه، محدود كردن تماس با ديگران، خودداري از حضور در فضاي عمومي، شستشوي دست به مدت 20 ثانيه و غيره استفاده شود و طبق گفته دكتر مور (Dr. Moore) اگر براي درمان نياز ضرروي به حضور در مطب مي‌باشد بايد تنظيماتي صورت گيرد تا ابتلا به ويروس كرونا كاهش يابد(9). اما باتوجه به اينكه بيماران امكان حضور در مراكز مشاوره‌اي را ندارند و حتي احتمال تعويق درمان نيز وجود دارد، اين شرايط مي‌تواند ظهور مجدد و يا تشديد مشكلات روانشناختي، كه به نوبه خود ابعاد سلامت بيماران را تهديد مي‌كند، به همراه داشته باشد. لذا توجه جدي به اين مقوله نياز است. بنابراين اميد است استفاده از روش‌هاي ديگر آموزشي- مشاوره‌اي و درماني به‌صورت غيرحضوري مانند استفاده از شبكه‌هاي اجتماعي، گامي در جهت ارتقاي كيفيت سلامت بيماران مبتلا به سرطان پستان باشد تا بيماران در اين شرايط ناديده انگاشته شدن را تلقي نكنند.