نقش آموزش بر مديريت ضايعات برنج با تاكيد بر حفظ محيط زيست و سلامت

Investigating the Role of Education on Rice Waste Management with Emphasis on Environmental Protection and Health

سابقه و هدف: انباشت بي‌رويه ضايعات اثرات بسيار بدي بر سلامت انسان و محيط زيست دارد، ولي اگر به درستي مديريت شوند، مي‌توانند در افزايش ايمني غذاي جامعه موثر باشد. ترويج وآموزش كشاورزي به عنوان يكي از مهم‌ترين اركان و پايه‌هاي كشاورزي نوين مي‌تواند در بهره‌وري و ضايعات كشاورزي و در كل بهبود شرايط زندگي كشاورزان نقش به‌سزايي داشته باشد. هدف از اين مطالعه، بررسي نقش آموزش بر مديريت ضايعات برنج شهرستان ساري با تاكيد بر حفظ محيط زيست و سلامت بود. مواد و روش‌ها: مطالعه حاضر از نظر هدف كاربردي و از نظر روش پژوهشي همبستگي مبتني بر معادله‌هاي ساختاري است كه به‌صورت پيمايشي در شهرستان ساري از استان مازندران صورت گرفت. جامعه آماري تمامي شاليكاران شهرستان ساري بود كه 290 نفر از آن‌ها بر اساس فرمول كوكران به عنوان حجم نمونه انتخاب شدند. جمع‌آوري اطلاعات با استفاده از پرسشنامۀ محقق ساخته‌اي بود. همچنين بر پايه مقدار ميانگين واريانس استخراج شده (581/0< AVE > 506/0) و پايايي تركيبي (953/0< CR > 946/0)، پرسشنامه داراي روايي همگرا و پايايي مناسبي بود. براي تجزيه و تحليل داده‌ها از نرم‌افزار SPSS V16 وSmartPLS 2.0.M3 بهره گرفته شد. يافته‌ها: نتايج به دست آمده از مطالعه نشان داد كه مواردي مانند آموزش استفاده از كاه،كلش و ديگر پسماندهاي برداشت محصول برنج بر بكارگيري عمليات مديريت ضايعات برنج با تاكيد بر حفظ محيط زيست و سلامت تاثير دارد. استنتاج: بدون آگاهي از عمليات مديريت ضايعات برنج و آموزش درباره آن، نمي‌توان از شاليكاران انتظار داشت در زمينه مديريت ضايعات با تاكيد بر حفظ محيط زيست و سلامت موفق عمل نمايند.

Background and purpose: Waste accumulation has very negative impacts on human health and the environment, but if managed properly, it can help in increasing food safety of the community. Agricultural extension and education as one of the main pillars of modern agriculture can play an effective role in agricultural productivity and waste and in general improve the living conditions of farmers. The purpose of this study was to investigate the role of education on rice waste management in Sari, Iran with emphasis on environmental protection and health. Materials and methods: This structural equation-based correlational survey was performed in 290 rice cultivators in Sari, north of Iran. The participants were selected based on Cochranchr('39')s formula. Data were collected using a researcher-made questionnaire. Based on the average variance extracted (0.506 >AVE< 0.581) and composite reliability (0.946 >CR < 0.953), the questionnaire had convergent validity and appropriate reliability. SPSS V16 and SmartPLS 2.0.M3 were used to analyze the data. Results: The study showed that trainings on the use of straw and other residues of rice positively affects rice waste management operations and is linked to environmental protection and better health status. Conclusion: Without knowledge of rice waste management operations and proper trainings, rice cultivators cannot be expected to succeed in waste management while considering environmental protection and health.