مروري بر نقش پروبيوتيك ها در كنترل ديابت

The Role of Probiotics on Controlling Diabetes Mellitus: An Umbrella Review

سابقه و هدف: با وجود مطالعات متعدد در خصوص اثر پروبيوتيك ها در كنترل انواع مختلف ديابت، به نظر ميرسد جمع بندي شواهد موجود مي تواند به روشن شدن ميزان اثر اين دست از مكملهاي غذايي به كنترل ديابت كمك كند. لذا هدف از مطالعه حاضر، بررسي نقش پروبيوتيك ها بر كنترل شاخص وضعيت گليسمي و ساير عوامل بيوشيميايي در بيماران مبتلا به ديابت ميباشد. مواد و روش‌ها: مطالعه حاضر يك مطالعه مروري چتري (Umbrella review) است كه در آن مطالعات مرور سيستماتيك، متاآناليز، مطالعات مرور سيستماتيك و متاآناليزي كه اثرات پروبيوتيكها را در انواع ديابت مورد بررسي قرار داده بودند، به زبان انگليسي و فارسي در دو پايگاه الكترونيكي Pubmed و Scopus تا انتهاي سپتامبر 2020 جمعآوري شدند. يافته‌ها: در نهايت31 مطالعه واجد شرايط شناسايي شدند. در اين مطالعات تاثير مصرف مكمل يا مواد غذايي غني شده با پروبيوتيك بر شاخص هاي متابوليسم قند (18 مطالعه)، پروفايل ليپيدي (12 مطالعه)، عوامل التهابي و استرس اكسيداتيو (11 مطالعه)، فشار خون (4 مطالعه) و BMI (2 مطالعه) در بيماران ديابت نوع 2 و ديابت بارداري مورد بررسي قرار گرفته بود. استنتاج: نتايج مطالعه حاضر حاكي از اثرات مثبت مكملياري با پروبيوتيك بر وضعيت گليسمي، ليپيدي، فشارخون، وضعيت استرس اكسيداتيو و التهابي در بيماران مبتلا به ديابت نوع 2 و ديابت بارداري ميباشد. اما به دليل هتروژنيتي بالا در برخي از شاخص هاي بررسي شده، انجام مطالعات كارآزمايي باليني دوسوكور با كيفيت متدولوژي بالا ميتواند به روشن شدن اثربخشي كمك كند.

Background and purpose: There are some evidences about the effects of probiotics on controlling different types of diabetes and reviewing these studies could be of great help in clarifying the efficacy of these dietary supplements in management of diabetes. Thus, we aimed to review the role of probiotics on glycemic control and other biochemical parameters in patients with diabetes. Materials and methods: An umbrella review of systematic reviews, meta-analyses, systematic reviews and meta-analysis in English and Persian were performed by thorough search in PubMed and Scopus. Eligible studies on the effects of probiotics in patients with diabetes published up to 30 September 2020 were selected. Results: Thirty one eligible papers were identified. In these studies, the effects of probiotic supplements or probiotic food products on glycemic status (n=18), lipid profile (n=12), inflammatory and oxidative stress factors (n=11), blood pressure (n=4), and Body Mass Index (n=2) in patients with type 2 diabetes and gestational diabetes were investigated. Conclusion: Findings revealed positive effects of probiotic supplements on glycemic status, lipid profile, blood pressure, oxidative stress and inflammation in patients with type 2 diabetes, and gestational diabetes. However, due to high heterogeneity in some parameters, further high quality double-blind clinical trials can shed light on the effectiveness of these supplements.