تبيين فلسفي-نقلي كيفيت نفس امام معصوم (ع) و ارتباط آن با نفوس ديگر

The Study about the Soul of the Infallible Imam (a.s) and its Connection with the other Souls

آنچه اين مقاله عهده‌دار آن است، تبيين كيفيت نفس امام معصوم (ع) و چگونگي ارتباط آن با نفوس ديگر با رويكرد فلسفي-نقلي است. اتخاذ اين رويكرد بدان جهت است كه در فلسفه، از عناوين نبوّتِ خاص و رسالتِ مخصوص و امامت و ولايت و خلافت افراد معيّن و عناوين كلي آنان گفت‌وگو نشده است اما اين بدان معنا نيست كه فلاسفه مسلمان به اين مهم توجهي نداشته‌اند بلكه آنان هنگام تبيين قواعد فلسفي همچون «چگونگي صدور كثرات از وجود واحد» با عنايت به علوم نقلي، نظام وسائط را بهترين پاسخ به اين پرسش دانسته و قائل شده‌اند كه در نظام وسائط، مبادي عاليه و نفوس قدسيه، واسطه فيض و كارگردان امور تكويني و تشريعي عالم هستند. از اين رو آنان در تبيين كيفيت نفوس قدسيه، نفس امام معصوم (ع) را قلم اعلاي خداي منّان در خلق كلمات تكويني‌ دانسته و قائل به عدم بينونت ميان نفس امام (ع) و نبي (ص) شده‌اند. فلاسفه اسلامي در بحث نقلي «احاطه نفس امام (ع) بر نفوس ديگر» بر اين باورند كه چون نفس امام معصوم (ع) «نفس ما في العالم» است و روح او روحِ همه و نفسِ او نفس همه و جسمِ او جسم همه است، ارتباط تنگانگي ميان نفس امام (ع) و نفوس مؤمنين برقرار است چنانچه مي-خوانيم: «و ارواحكم في الأرواح و نفوسكم في النفوس و أجسامكم في الأجسام».

This research paper is going to study about the quality of the soul of the infallible Imam (a.s) as well as the quality of its connection with the other souls. Although, Muslim Philosopher didn't use the theological words, such as the prophet, Imam and etc. to explain the philosophical issues, but all agree that the Almighty Allah has appointed some mediators in the creation to grant His Grace to the creatures through these Sacred Souls. Muslim Philosophers believe that, these chosen Sacred Souls have the authority to direct the creation as well as the religious issues by the permission of Allah. Since, they have the same level of the soul of the prophet Mohammad (S). According to the numerous traditions, the souls of the followers of the Ahlul-Bayt (a.s) have been created from the same nature; therefore they have a tight relationship with each other, as the Infallible Imams (a.s) all are aware about our deeds and status, so that they will be happy or sad due to our happiness and sadness. since, the spirit of the infallible Imam (a.s) is the spirit of all and the soul of the Imam (a.s) is the soul of all, and the body of the Imam (a.s) is the body of the all, as we recite in the Ziyarat Jami'ah Kabirah that: "Your figures appeared among other humans, your souls rest with other souls, your beings existed side by side with other beings, your resting places are seen amidst others".