تأثير تلقيح با قارچ ميكوريزا بر جذب عناصر غذايي و اجزاي اسانس گياه بادرشبو (Dracocephalum moldavica L) تحت تنش خشكي

جذب عناصر غذايي و تركيب اجزاي اسانس گياه تحت تأثير ﺗﻨﺶ ﺧﺸﮑﻲ قرار مي گيرد. به منظور بررسي اجزاي اسانس گياه بادرشبو در پاسخ به تلقيح قارچ ميكوريزا تحت شرايط تنش خشكي، يك آزمايش فاكتوريل در قالب طرح كاملاً تصادفي با سه تكرار در شرايط گلخانه‌اي انجام شد. تيمارهاي آزمايش شامل سه سطح تنش خشكي بر اساس حداكثر تخليه مجاز (MAD) (بدون تنش آبياري كامل در حد ظرفيت مزرعه، 0.5 و 0.75 MAD) و دو سطح عدم تلقيح و تلقيح با قارچ (Glumus verciforme) بودند. اجزاي اسانس از طريق كروماتوگرافي گازي (GC) و كروماتوگرافي گازيطيف‌سنجي جرمي (GC/MS) شناسايي شدند. حدود 36 تركيب در گياه بادرشبو در تلقيح با ميكوريزا تحت تنش خشكي شناسايي شد كه 13 تركيب، درصد بالاتري نسبت به بقيه تركيبات دارا بودند. تركيبات ژرانيال (18.3 درصد)، ژرانيول (30.98 درصد)، ژرانيل استات (26.78درصد) و نرال (11.94 درصد) بخش عمده اسانس را تشكيل مي‌دادند. اعمال تنش خشكي و تلقيح با قارچ سبب افزايش درصد اجزاي اصلي اسانس شد. اما ميزان اسانس با افزايش شدت تنش خشكي تا 0.50 MAD كاهش يافت. بالاترين درصد اسانس (1.24 درصد) در تيمار تلقيح با قارچ ميكوريزا در شرايط تنش 0.75 MAD به دست آمد. تنش خشكي سبب كاهش ميزان عناصر پرمصرف نيتروژن، فسفر و پتاسيم در گياه گرديد. تلقيح گياه با قارچ ميكوريزا، ميزان عناصر نيتروژن، فسفر و پتاسيم را افزايش داد. بالاترين ميزان پتاسيم در شرايط بدون تنش خشكي و تلقيح با قارچ ميكوريزا بود. به طوركلي، تلقيح با قارچ ميكوريزا در شرايط تنش خشكي باعث افزايش درصد عناصر غذايي و افزايش درصد اسانس در گياه بادرشبو شد.