تأثير كود نيتروژن و باكتري محرك رشد بر شاخص‌هاي رشد چغندرقند (Beta vulgaris L) در كشت تأخيري

دركشت تأخيري چغندرقند، استفاده از كود نيتروژن و باكتري محرك رشد، مي‌توانند در تسريع رشد و جبران زمان از دست ‌رفته، اهميت زيادي داشته باشند. براي بررسي اين موضوع آزمايشي در سال 1397 به‌صورت كرت‌هاي دو بار خردشده در قالب طرح بلوك‌هاي كامل تصادفي با ۳ تكرار در مزرعه تحقيقاتي دانشكده كشاورزي دانشگاه فردوسي مشهد انجام شد. عامل‌هاي مورد مطالعه شامل تاريخ كاشت با دو سطح (تاريخ كاشت معمول و تاريخ كاشت تأخيري) به‌عنوان عامل اصلي، كود نيتروژن با دو سطح مصرف كود نيتروژن بر اساس مقدار توصيه شده (300 كيلوگرم در هكتار) و ۲۵ درصد كمتر از مقدار توصيه شده (225 كيلوگرم در هكتار) به‌عنوان عامل فرعي و باكتري محرك رشد با دو سطح (مايه زني با باكتري و بدون باكتري) به‌عنوان عامل فرعي فرعي درنظر گرفته شدند. صفات مورد مطالعه شامل شاخص سطح برگ، تجمع ماده خشك كل، سرعت رشد، سرعت رشد نسبي و سرعت فتوسنتز خالص بودند. بررسي اين آزمايش نشان داد بيشترين شاخص سطح برگ (3.05)، ماده خشك (2898 گرم بر مترمربع در واحد حرارتي)، سرعت رشد، سرعت رشد نسبي و سرعت فتوسنتز خالص در هر دو تاريخ كاشت معمول و تأخيري، مربوط به تيمار كود نيتروژن براساس توصيه همراه با مايه زني باكتري بودند. كمترين مقدار اين صفات در هر دو تاريخ كاشت با كود نيتروژن ۲۵ درصد كمتر ازتوصيه با عدم مايه زني باكتري محرك رشد به دست آمدند. عملكرد ريشه نيز در تيمار باكتري محرك رشد در دو تاريخ كاشت معمول و تأخيري نسبت به ديگر تيمارها به طور معني داري 10 درصد برتري نشان داد. بر اين اساس، به نظر مي‌رسد در كشت تأخيري براي جبران زمان از دست ‌رفته در گياه چغندرقند استفاده تلفيقي از كودهاي شيميايي و زيستي مؤثر است.