تأثير سويه‌هاي برتر باسيلوس و استافيلوكوكوس جداسازي شده از ديم‌زارها بر شاخص‌هاي كمي و كيفي گندم در شرايط تنش

استفاده از پتانسيل باكتري هاي محرك رشد گياه (PGPR) در جهت كاهش اثرات تنش هاي كم‌آبي، شوري و كمك به تغذيه بهينه عناصر غذايي (بخصوص فسفر)، راهكاري علمي و سازگار با محيط زيست در جهت افزايش توليد گندم در كشور مي باشد. پژوهش حاضر به صورت گلخانه اي با هدف بررسي تأثير سويه هاي Bacillus pumilus W72، B. safensis W73وStaphylococcus succinus R12N2  بر تعدادي از صفات كمي و كيفي گندم به صورت آزمايش فاكتوريل (سه فاكتوره شامل: 2 سطح رطوبتي، 6 سطح كود فسفره و 4 سطح جدايه باكتري) و در قالب طرح كاملاً تصادفي با سه تكرار طراحي و اجرا شد. نتايج نشان داد كه سطح رطوبتي 80 درصد نسبت به 55 درصد ظرفيت زراعي (FC) باعث افزايش ارتفاع، وزن خشك، نسبت ريشه به اندام هوايي، تعداد خوشه بارور، تعداد دانه، وزن هزار دانه، و غلظت فسفر ريشه، اندام هوايي و دانه شد. همچنين كود سوپر فسفات تريپل در هر سطحي نسبت به شاهد باعث بهبود اغلب صفات اندازه گيري شده گرديد؛ ولي تيمار خاك فسفات به تنهايي (بدون تيمار باكتري) فاقد چنين اثري بود. خاك فسفات همراه با تيمار S. succinus R12N2 در هر دو سطح رطوبتي 55 و 80 درصد FC، و نيز B. pumilus W72وB. safensis W73 تنها در سطح رطوبتي80 درصد FC، نسبت به شاهد باعث افزايش غلظت فسفر ريشه، اندام هوايي و دانه شد. در كل براي كشت گندم در شرايط غير تنش و تنش كم آبي، استفاده از تيمار باكتري S. succinus R12N2 مناسب به نظر مي رسد؛ و بررسي كارآيي اين سويه در شرايط طبيعي (ديم زارهاي گندم) توصيه مي شود.