مقايسه اثربخشي درمان شناختي رفتاري و رژيم درماني بر عزت نفس و فشارهاي اجتماعي در افراد مبتلا به چاقي

Comparison the effectiveness of cognitive behavior therapy and diet therapy on self-esteem and social pressure in obese people

پژوهش حاضر با هدف مقايسه اثربخشي درمان شناختي رفتاري و رژيم درماني بر عزت نفس و فشارهاي اجتماعي در افراد مبتلا به چاقي انجام شد. اين مطالعه نيمه‌آزمايشي با طرح پيش‌آزمون و پس‌آزمون بود. جامعه آماري پژوهش افراد مبتلا به چاقي مراجعه‌كننده به مراكز مشاوره روانشناختي و كلينيك‌هاي تغذيه شهر تهران در فصل‌هاي پاييز و زمستان سال 1396 بودند. نمونه پژوهش 30 فرد مبتلا به چاقي بودند كه با روش در دسترس انتخاب و با روش تصادفي در دو گروه جايگزين شدند. گروه‌ها 10 جلسه (هفته‌اي يك جلسه) آموزش ديدند، به‌طوري كه گروه درمان شناختي رفتاري توسط يك متخصص روانشناسي باليني و گروه رژيم درماني توسط يك متخصص تغذيه آموزش ديد. عزت نفس و فشارهاي اجتماعي در مراحل پيش‌آزمون و پس‌آزمون اندازه‌گيري شد. داده‌ها با روش‌هاي تي-تست و تحليل كوواريانس چندمتغيري با استفاده از نرم‌افزار SPSS-21 تحليل شدند. يافته‌ها نشان داد كه هر دو روش درمان شناختي رفتاري و رژيم درماني در افزايش عزت نفس و كاهش فشارهاي اجتماعي موثر بودند. همچنين روش درمان شناختي رفتاري در مقايسه با رژيم درماني باعث افزايش معنادار عزت نفس و كاهش معنادار فشارهاي اجتماعي افراد مبتلا به چاقي شد (01/0P<). بنابراين هر دو روش مي‌توانند توسط مشاوران و درمانگران براي افزايش عزت نفس و كاهش فشارهاي اجتماعي افراد مبتلا به چاقي مورد استفاده قرار گيرند.

Present research aimed to comparison the effectiveness of cognitive behavior therapy and diet therapy on self-esteem and social pressure in obese people. This was a quasi-experimental study with a pre-test and post-test design. The research statistical population was included all obese people referring to psychological counseling centers and nutrition clinics of Tehran city in autumn and winter of 2017 year. The research sample was 30 obese people that were selected by available sampling method and randomly assigned to two groups. The groups trained 10 sessions (weekly one session), so that the cognitive behavioral therapy group was trained by a specialist of clinical psychologist and a diet therapy group was trained by a nutritionist. Self-esteem and social pressure were measured in pre-test and post-test phases. The data were analyzed by T-Test and MANCOVA methods with using SPSS-21 software. The findings showed that both two methods of cognitive behavior therapy and diet therapy were effective on increase self-esteem and decrease social pressure in obese people. Also cognitive behavior therapy in comparison diet therapy significantly led to increase self-esteem and decrease social pressure of obese people (P<0/01). Therefore, both two methods can be used by counselors and therapists in order to increase self-esteem and decrease social pressure of obese people.