تغييرات زماني و مكاني ردپاي اكولوژيكي و ارزش اقتصادي آب در محصول گوجه فرنگي در ايران

در اين مطالعه، تغييرات مكاني و زماني اجزاء ردپاي اكولوژيكي آب محصول گوجه فرنگي فارياب و ميزان ارزش اقتصادي آب مجازي طي دوره آماري 1384 تا 1396 در استان‌هاي توليد كننده برآورد شده است. نتايج نشان داد متوسط ردپاي اكولوژيكي آب در محصول مذكور 327.2 متر مكعب در هر تن است كه به ترتيب سهم آب سبز، آبي و خاكستري 4.6، 83.5 و 11.9 درصد است كه به‌ترتيب استان بوشهر (86.8 مترمكعب بر تن) و استان قم (771.6 مترمكعب بر تن) داراي كمترين و بيشترين ردپاي آب در ايران هستند. بالاترين سهم آب سبز مربوطه به استان‌هاي بوشهر، جنوب كرمان، مازندران و هرمزگان و بيشترين سهم آب آبي مربوط به استان‌هاي لرستان، كهگيلويه و بوير احمد و خراسان رضوي است. متوسط ارزش اقتصادي آب مجازي گوجه فرنگي در ايران 0.78 دلار در هر مترمكعب است كه به ترتيب بالاترين (1.68دلار برمترمكعب) و پائين ترين (0.29 دلار برمترمكعب) مربوط به بوشهر و كهكيلويه و بويراحمد است. متوسط سالانه حجم آب مجازي توليد گوجه فرنگي 3925.9 ميليون متر مكعب است.سهم استان‌هاي قم، گيلان و خراسان جنوبي در صادرات آب مجازي بالاترين است. نهايتا نتايج اين تحقيق مشخص كرد كه با توجه به محدوديت آب و خاك در ايران، شاخص ردپاي اكولوژيكي، ميزان حجم آب مجازي و آگاهي از تجارت آب مجازي اطلاعات مفيدي را براي اولويت‌بندي كشت گوجه در مناطق مستعد ارائه مي‌نمايد و در نهايت پيشنهاد مي‌شود كه ديدگاه حاضر جهت تخصيص منابع آب كشاورزي و سياستگذاري توقف و يا توسعه كشت در مقياس استاني و ملي وارد گردد.