تجسس از ديدگاه فقه اماميه

tajassos

ماهيّت و حكم اخلاقي تجسّس يكي از موضوعات مهم اخلاقي براي عموم مردم و به ويژه براي افرادي است كه مقتضاي شغلي آنها در ارتباط با تجسّس است ، مانند نيروهاي انتظامي، امنيّتي، اطلاعاتي، روزنامه نگاران و اصحاب خبر. تجسّس در لغت به معناي،بررسي كردن، جست وجوكردن و كسب خبر است. تجسّس به تحقيق و تفحّص در امورمخفي و پنهان ديگران كه ماهيّت شخصي و فردي دارد، گفته مي شود. بنابر اين، به كارگيري واژة تجسّس و تفحّص در اموري كه ماهيّت ظاهر و آشكار دارند يا به تعبيرديگر، ماهيّت اجتماعي و جمعي دارند، صحيح نيست. سه نوع تجسّس با احكام جداگانه وجود دارد: تجسّس در امور شخصي ، تجسّس در امور اجتماعي وتجسّس در امور دشمن . تجسّس در امور شخصي افراد به حكم عقل و صريح آيه« ولاتجسّسوا »و روايات متعدد، جايز نيست. تجسّس در امور اجتماعي كه عبارت بهتر براي آن «بازرسي»و«نظارت است »بنا بر دليل عقلي و برخي روايات، جايز و در برخي شرايط واجب است. اطلاع از شرايط جامعه، نيازها و مطالبات مردم و ايجاد عدالت اجتماعي كه از مهم ترين وظايف حاكم اسلامي است،وهمچنين دستيابي به آنها تا حد زيادي به گزينش مسئولان و كارگزاران حكومتي متعهد، مؤمن ومتخصص، وابسته است، نيازمند تحقيق و تفحّص از عملكرد دستگاه ها و سازمان ها ي اجتماعي است. تجسّس در مورد دشمنان حكومت و گردآوردن اطلاعات از آنها به حكم عقل وشرع جايز است .آيه چهارم سورة منافقون، سيره پيامبر(ص) وائمه اطهار(ع) بر جواز اين امر دلالت دارد.

The ethical nature of the search is one of the most important ethical issues for the general public, and especially for those whose job descriptions are related to the investigation, such as law enforcement, security, intelligence, journalists and news. Searching means reading, checking, searching and getting information. An investigation into the investigation of the hidden and hidden affairs of others, which has a personal and individual nature. Therefore, the use of the term "exploration" in cases of apparent and obvious nature or, in other words, social and collective nature, is not correct. There are three separate types of searches: separate searches, social security surveys, and affairs in enemy affairs. Exploration of the personal affairs of individuals is not permissible by reason of the wisdom and explicit verse of "Vlattjisso" and many narratives. The search for social affairs, a better term for "inspection" and "supervision", is permissible and, in some circumstances, obligatory for rational reasons and some narratives. Knowledge of the community, the needs and demands of the people, and the establishment of social justice, which is one of the most important tasks of the ruling ruling Islamic state, as well as their achievement, largely depends on the choice of officials, government officials, believers and specialist, needs to investigate the functioning of the device an‎d social organizations.