ارزيابي پاسخ بيوشيميايي و مكانيسم دفاعي آنزيم هاي آنتي اكسيدان گندم زراعي به تنش شوري

درك نحوه واكنش و پاسخ بيوشيمايي ارقام گندم زراعي، در ارتباط با تنش شوري، مي تواند به شناخت بيشتر سازوكارهاي دفاعي و شناسايي شاخص ها و بيوماركرهاي غربالگري تحمل به تنش شوري، در اين گياه استراتژيك و ساير گياهان زراعي كمك نمايد. به همين منظور، صفات بيوشيميايي مرتبط با تحمل به شوري ارقام گندم زراعي، به صورت آزمايش فاكتوريل در قالب طرح پايه كاملاً تصادفي با سه تكرار، ارزيابي گرديدند. فاكتورهاي آزمايش شامل ارقام گندم زراعي (رقم متحمل سارك ‌6 و رقم حساس چاينيز اسپرينگ) و سري هاي زماني نمونه برداري (شاهد يا كنترل، 6، 12، 24، 48، 72 و 96 ساعت) پس از اعمال تنش شوري بودند. تنش شوري با غلظت 250 ميلي مولار كلريد سديم بر روي گياهچه هاي 10 روزه يكنواخت در مرحله دو برگي اعمال شده و نمونه برداري از بافت اندام هوايي و ريشه گياهان صورت گرفت. صفات مورد بررسي شامل نسبت پتاسيم به سديم (K+/Na+)، مالون دي آلدهيد (MDA)، سوپر اكسيد ديسموتاز (SOD)، كاتالاز (CAT)، پراكسيداز (POX) و پلي فنل اكسيداز (PPO) بودند. نتايج تجزيه واريانس نشان دهنده معني دار بودن اثرات رقم (به استثناء پراكسيداز)، اثرات زمان و برهم كنش رقم و زمان در همه صفات مورد بررسي بود. نتايج اثرات متقابل رقم و زمان نشان داد اگرچه روند تغييرات صفات مورد بررسي، بسته به نوع رقم، بخش گياهي مورد بررسي و زمان نمونه برداري متفاوت بود، اما در حالت كلي تنش شوري موجب كاهشK+/Na+، افزايش MDA و همچنين افزايش فعاليت آنزيم هاي دفاعي آنتي اكسيداني در اندام هوايي و ريشه ارقام مورد بررسي نسبت به شرايط كنترل (زمان صفر) گرديد. نتايج مقايسات گروهي ضمن تأييد كارآرايي و استيلاي سيستم دفاعي آنتي اكسيداني رقم متحمل سارك 6 در مقايسه با رقم حساس چاينز اسپرينگ، بر بهره مندي از بيوماركرهاي K+/Na+،SOD وCAT جهت غربالگري گندم زراعي تأكيد كرد.