ارزيابي و نقد ديدگاه فردريك رابرت تننت در باب نظم جهان به عنوان يك كل

رابرت تننت از اولين فيلسوفاني است كه سعي داشته است تا نزاع برهان نظم و نظريه تكامل را برطرف سازد. او با پذيرش نظريه تكامل، بر كيفيت هدفمند فرآيند تكاملي تأكيد دارد. تقرير استقرايي وي از برهان نظم، بر پايه وجود نظم در جهان به مثابه يك كل، مبتني است و جهان را با كثرتي درهم‌‌تنيده از شش‌‌گونه سازگاري به تصوير مي‌‌كشد. از امتيازات اين برهان، ابتناء بر جنبه‌هاي معرفت‌شناسانه و هستي‌‌شناسانه زيبايي در جهان طبيعت است. در اين پژوهش، ابتدا با روش توصيفي- تحليلي، استدلال تننت تقرير شده و پس از آن بر اساس انديشه اسلامي، ارزيابي مناسبي از اين استدلال انجام گرفته است. يافته‌‌هاي تحقيق نشان مي‌‌دهد كه ديدگاه تننت در باب جهان به عنوان يك كل، قابل مقايسه با نظريه وحدت شخصي عالم طبيعت در تفكر اسلامي است و نظريه تكامل ـ بر فرض صحت ـ با اثبات تدبير در كل عالم منافاتي ندارد.‌‌