تحليل و تفسير ساختار زباني‌ ـ ادبي تاريخ بيهقي و حلاج الاسرار بيژن الهي

تاريخ بيهقي از كتب تاريخي مهمي است كه علاوه بر ذكر شواهد و مستندات تاريخي دوران خويش و نكات اخلاقي عبرت‌انگيز، به عنوان متني با زبان فاخر و سهل ادبي مورد اقبال همگان قرار گرفته است و نمودار كمال دانش و بينش و هنر نويسندگي تاريخ‌نگار نامدار ايران، ابوالفضل بيهقي است كه  با بهره‌مندي از ذوق سليم و با به كارگيري تركيبات بديع، تعبيرات لغوي، افعال تركيبي و ضرب‌المثل‌هاي نغز فارسي، گوي سبقت را از بسياري، در خلق نثري روان، شاعرانه و به دور از تكلف و پيچيدگي زبان ربوده ؛ به گونه‌اي كه اثرش نمونه هنر انشايي محسوب مي‌شود كه زيبايي را در سادگي كلام مي‌جسته است. صراحت زبان ، قوّت كلام و تاثيرگذاري ژرف سخنان وي، موجب تاثيرپذيري زباني و معنايي شاعران ديگري همچون اخوان‌ثالث و احمد شاملو شده است. بيژن الهي، شاعر، مترجم و نقاش معاصر نيز در برخي از آثارش از ساختار زباني وي تاثير پذيرفته كه در اين مقاله به گونه‌هاي مختلف تاثيرپذيري وي از نثر تاريخ بيهقي پرداخته شده است.