بررسي تأثير روش استخراج با آب و اتانول بر بازده استخراج، تركيبات فنولي، فعاليت آنتي‌اكسيداني و ضدميكروبي عصاره گياه پولك

گياه پولك با نام علمي Stachys schtschegleevii در طب سنتي ايران براي درمان عفونت هاي باكتريايي، تب روماتيسمي و بيماري هاي التهابي استفاده مي شود. در اين پژوهش، از روش استخراج خيساندن با كمك حلال هاي اتانول و آب جهت تهيه عصاره گياه پولك استفاده گرديد و بازده استخراج، ميزان فنول كل، فعاليت آنتي اكسيداني و ضدميكروبي عصاره هاي حاصله مورد ارزيابي قرار گرفت. عصاره اتانولي گياه پولك بازده استخراج بالاتري نسبت به عصاره آبي نشان داد (0.27 ± 8.8 درصد در برابر 0.33 ± 6.9 درصد) و ميزان تركيبات فنولي كل آن نيز بالاتر از عصاره آبي بود (0.28 ± 55.35 در برابر 0.62 ± 49.4 ميلي گرم گاليك اسيد بر گرم وزن خشك عصاره). فعاليت آنتي اكسيداني بر حسب IC50 نشان داد كه عصاره اتانولي به دليل تركيبات فنولي بالاتر، قادر است راديكال هاي آزاد را به طور مؤثرتري در مقايسه با عصاره آبي غيرفعال و خنثي كند. نتايج آزمون هاي ضدميكروبي (ديسك ديفيوژن آگار، حداقل غلظت مهاركنندگي و حداقل كشندگي) نشان داد كه باكتري هاي استافيلوكوكوس اورئوس، ليستريا اينوكوا، اشرشيا كلي و سودوموناس ائروژينوزا حساسيت بيشتري نسبت به عصاره اتانولي داشته و در غلظت برابر عصاره هاي آبي و اتانولي، باكتري هاي گرم مثبت (استافيلوكوكوس اورئوس و ليستريا اينوكوا) نسبت به انواع باكتري هاي گرم منفي (اشرشيا كلي و سودوموناس ائروژينوزا) حساسيت بالاتري نشان دادند. بنابراين عصاره گياه پولك غني از تركيبات فنولي و با فعاليت ضدميكروبي و آنتي اكسيداني قابل توجه مي تواند به عنوان افزودني و به منظور افزايش ارزش تغذيه اي و عمر نگهداري محصولات غذايي استفاده شود.