برنامه كشوري بازپروري زنان آسيب ديده اجتماعي در سازمان بهزيستي ايران: اهداف، الگوي خدمت، چالش ها و راه آينده

National Program for the Rehabilitation of Socially Harmed Women in the Iranian Welfare Organization: Goals, Service Patterns, Challenges and the Future Path

زمينه و هدف: روسپيگري يكي از اين آسيب هاي اجتماعي است كه شرايط نگران كننده اي دارد. بسـيار زيـادي از زنـاني كـه در اين ورطـه گرفتـار هسـتند قربـاني شــرايط نامسـاعد اجتمـاعي مي باشند. هدف اين مطالعه تبيين اهداف، الگوي خدمت، چالش­ها و راهكارهاي پيشنهادي برنامه كشوري بازپروري زنان آسيب ديده اجتماعي در سازمان بهزيستي بود. روش كار: يك مطالعه كيفي در سال 1395 انجام شد. شركت كنندگان در مطالعه شامل مديران و كارشناسان ادارات كل سازمان بهزيستي در 31 استان كشور،21 عضو از ميانجيان مردمي و سازمان‌هاي همكار و ذينفع و 5 نفر از مديران ارشد ستادي و كارشناسان ارشد معاونت اجتماعي سازمان بهزيستي كل كشور بودند. دادهها با استفاده از تحليل اسناد و مصاحبه هاي عميق فردي و بحث هاي گروهي متمركز جمع آوري گرديد و با روش تحليل محتوا آناليز شد. نتايج: چالش هاي برنامه شامل عدم پذيرش زنان آسيب ديده توسط جامعه، مسائل هويتي فرزنداني كه حاصل تجربه روابط نامشروع اند، امكان اشتغال ضعيف و احتمال سوء استفاده جنسي از اين زنان توسط كارفرمايان، اختلالات رواني زنان آسيب ديده، ارتباطات بين بخشي ضعيف در سازمان بهزيستي و كمبود نيروي انساني مي باشد. راهكارهاي پيشنهادي شامل افزايش اعتبارات مالي، ايجاد بانك اطلاعاتي بصورت كشوري، و آگاه سازي و حساس سازي مردم، تصويب و اصلاح برخي از قوانين قضايي مي باشد. نتيجه گيري: عليرغم خدمات ارائه شده، اين برنامه با چالش­هايي در سطح دولت و مردم مواجه است. به منظور بهبود وضعيت موجود، به كارگيري راهكارهاي پيشنهادي به همراه بازنگري و اصلاح فرآيندهاي مرتبط ضرورت دارد. واژه‌هاي كليدي:

Background and Aim: Prostitution is one of the alarming social harms in any population with considerable challenges and concerns. Many prostitutes have been victims of unfavorable social conditions. The purpose of this study was to determine and explain the goals, service patterns, challenges and proposed solutions for the Program of Rehabilitation of Socially Harmed Women in the Iranian Welfare Organization (IWO). Materials and Methods: A qualitative study was conducted in 2016. The participants included managers and experts of the general departments of the IWO in 31 provinces, 21 members of public mediators and stakeholder organizations, and 5 senior staff managers and senior experts of the IWO Deputy Director’s Office for Social Affairs. Data were collected using document analysis and in-depth individual interviews and focus group discussions and analyzed using the content analysis method. Results: Based on the data collected, the challenges of the program implementation were found to be as follows: non-acceptance of these women by the society, identity problems of the children borne to them (legally), poor chances of employment, sexual abuse of the women by the employers and mental disorders of the women, as well as poor intersectoral collaboration in IWO and lack of sufficient manpower. Proposed solutions for improvement of the situation included increasing financial credits, creating a national database, informing and sensitizing the people and approving some new judicial laws, as well as reforming some of the existing judicial laws. Conclusion: Despite the services delivered in this national program, the program faces challenges at the government and public levels. In order to improve the current situation, it is essential to apply the proposed solutions, as well as review and modify the relevant processes.