گۆران و هێمن لە ڕۆژنامەى كوردستان چاپى تاراندا

Goran and Hemin in Kurdistan Newspaper Published in Tehran

وتاري بەردەست توێژينەوەيەكە لەبەر ڕۆشنايى وتارەكانى ناو ڕۆژنامەى كوردستان (1338- 1342) كە لەبارەى هەر دوو شاعيرى ديارى گەلەكەمان، گۆران و هێمن-ەوە نووسراون، پێگە و ڕۆڵى هونەرى و ئەدەبى هەر دووكيان ڕوون ­دەكەنەوە. تەوەري يەكەمى توێژينەوەكە تەرخان كراوە بۆ لێكۆڵينەوە لە ڕۆڵ و پێگەى شاعيرێتيى گۆران لە بوارى نوێ‌كردنەوەى شيعرى كوردى و كاريگەريي لەسەر شاعيرانى ڕۆژهەڵاتى كوردستان. هەموو ئەو وتارانەى لەو ژمارە تايبەتەى كە بۆ كۆچى گۆران تەرخان­ كرابوو، خراونەتە بەر خوێندنەوە. لێرەشەوە كۆمەڵێك ڕاستى و تێڕوانينى نوێمان لە بارەى شاعيرەوە گەڵاڵە كردووە كە دەكرێ ببنە بناغەى زانستى بۆ پێگە و ڕۆڵى گۆران لە نوێ­ كردنەوەى شيعرى كورديدا. تەوەري دووەم تەرخان كراوە بۆ خستنەڕووى شيعر و وتارەكانى هێمن. هەوڵ دراوە وەڵامى ئەو پرسيارە بدرێتەوە كە بۆچى هێمن دەستكارى شيعرەكانى كردووە لە پاش بڵاوكردنەوەى. لەگەڵ ڕاڤەكردنى گۆڕينى بڕوا و هەڵوێستى لە بيرى ناسيوناليستى كوردييەوە بۆ بيرى ناسيوناليستى ئێرانى. ڕوون­كردنەوەى ئەو وێستگە گرنگەى ژيانى هێمن، ئامانجى تويژينەوەكەيە، كە دوو شيعرى بۆ شا نووسيوە و بۆخۆي لەبارەيانەوە هيچى نەوتووە. لە ڕوانگەى دەروونناسييەوە ڕوومان لەو هەڵوێستەى شاعير كردووە كە دواى دابڕانى لە جەماوەرەكەى و بێ­ئومێدبوونى، ڕوو لە ڕۆژنامەى كوردستان دەكات و لە كۆتاييشدا كۆمەڵێك ئەنجاممان خستۆتە بەردەست.

The present paper focuses on the articles on/by Goran and Hemin in Kurdistan newspaper (1338-1342), published in Tehran. These articles were written to clarify the literary and artistic status of these two distinguishing poets of our nation namely Hemin and Goran. The first part of the study is devoted to display the role and status of Goran as a poet in the renewal of Kurdish poetry that is side by side of his impact on the poets of Eastern Kurdistan. Moreover, all the articles, which were written for the death of Goran in the specific volume of that was devoted to his death, are tackled and investigated. As a result, many new views and facts are gathered about Goran that could be used as a basis for his role and status in renewing Kurdish poetry. The second chapter is devoted specifically to display Hemin’s poems and articles. Attempt is made to pose the question why Hemin edited and amend his poems after their publication. That is in addition to tackling the changes in Hemin’s views and stances from Kurdish nationalism into Iranian nationalism. Clarifying this significant stage in his life is the aim of this study since he wrote two poems for the Shah without commenting anything about them. This stance of Hemin is then analyzed from psychological perspectives.