كليدواژه :
شعر معاصر كردي , نماد , معنا , كوه , شيركو بيكس
چكيده فارسي :
شاخ بۆ كورد شوناس و پارێزەري شوناسەكەي بووە. ئەمەش هۆكاري دەوڵەمەنديي فەرهەنگي شاخي لە زمان و ئەدەبياتدا پێك‌هێناوە كە زياتر لە 200 وشەي بۆ شاخ هەيە. شێركۆ بێكەس شاعيري هاوچەرخي كورد كە ئەزمووني شيعري شاخي هەيە، لە ساڵي 1985 تا كۆتايي 1986 لە شاخ بووە و دژي ڕژێمي بەعس شيعري نووسيوە. لە شيعرەكانيدا فەرهەنگێكي هونەري ڕەمزيي جياواز لە فەرهەنگي گشتيي شاخ بونيادناوە؛ ڕەمزي شاخي لە زۆر ڕەهەند و پنتي جياوازدا بە شێوەي هونەري و هەندێ جاريش وەك دروشم بەكارهێناوە. لايەنە هونەرييەكەي جوانييەكي بەرز و دروشم‌بازييەكەش هونەرێكي نزمي لێكەوتووەتەوە. ڕەمزيش كە هونەرێكي نوێي شيعرە، ئاوێزاني لێڵي و، تەم‌ومژاوييە. لە شيعريشدا پانتاييەكي هونەرييە بۆ وەستانەوە بە ڕووي ناداديي كۆمەڵايەتي، سياسي و ديكتاتۆريەتدا. وێڕاي ئەمانە، شاعير لە ڕێگەي ڕەمزي شاخەوە سيستمێكي فراواني مانايي بە ڕەهەندە جياوازەكاني وەك ئازادي، هەژاري، جەستە و دەروون، خەبات، شار و پيرۆزيي بەخشيوە، كە ئەمانەش لە مانا و ڕەمزي شاخ لە فەرهەنگي گشتيدا جياوازن. زاڵيي ڕەگەزي گێڕانەوە لە شيعري شێركۆدا، بووەتە هۆي گێڕانەوەي مێژوو بە شيعر؛ ئەمەش لاوازيي شيعرييەت و گوتاري لەشاخدا مانەوە و پيرۆزيي شاخي بەرهەم هێناوە.
چكيده لاتين :
Mountain has been regarded as the preserver of identity for Kurds. The Kurdish language and literature are rich in vocabulary regarding mountain, in a way that there are more than 200 words for it in Kurdish language. Living in the mountains from 1985 to 1986, Shirko Bikas, contemporary Kurdish poet, wrote ‘mountain poetry’ against the Baath regime. He has formed a symbolic stock of vocabulary different from the general vocabulary of mountain in his poems. He has used the symbol of mountain in different ways, sometimes in an artistic way and sometimes as a motto. Symbol, as an artistic trope, is intertwined with ambiguity and vagueness. In poetry, a symbol is an artistic arena to oppose social and political injustice and oppression. Using the mountain as a symbol in his poetry, Shirko Bikas has given a wide variety of meanings to it, such as freedom, poverty, body and soul, struggle, city, and sacredness, which are all different from the meaning and symbol of mountain in the general vocabulary. The prominence of narrative in Shirko Bikas’s poetry has led to the narration of history in the form of poetry. This has caused a little weakness in the poetic characteristics, discourse, and sacredness of the mountain.
