پيش بيني تغيير كاربري اراضي شهري تبريز، با استفاده از مدلSLEUTH

Prediction of Urban Land-Use Change in Tabriz, Using the SLEUTH Model

در سال‌هاي اخير، شهرنشيني يكي از قابل توجه­ترين فرآيندهاي تغيير در جامعه بوده كه معمولا با نابودي اراضي كشاورزي و طبيعي همراه شده است. مديران، در فرآيندهاي تصميم‌گيري، جهت حفاظت از محيط زيست شهري، نياز دارند كه به درستي ميزان رشد و جهت شهرها را در نظر بگيرند. هدف از اين پژوهش، پيش‌بيني تغييرات كاربري اراضي شهري در شهر تبريز، با استفاده از مدل رشد شهري SLEUTH است. خروجي مدل، ميزان و جهت رشد شهر را تا سال 2050 پيش‌بيني مي‌كند. ضرايب پنج‌گانه به دست آمده براي منطقه مطالعاتي نشان مي­دهد كه با توجه به سناريوي تاريخي، ضريب زايش و ضريب انتشار، غالب هستند. نرخ بالاي ضريب زايش در اين منطقه نشان مي‌دهد كه احتمال تبديل هر سلول شهري به سلول مركز انتشار شهر و در نتيجه ميزان رشد مركز انتشار جديد در منطقه تحت پوشش، زياد است. بالا بودن ضريب انتشار، نشان‌دهنده احتمال بسيار زياد به وجود آمدن لكه‌هاي شهري جديد حاصل از رشد خودبه‌خودي و تبديل آن‌ها به مراكز جديد رشد شهري است. نتايج صحت سنجي با استفاده از ضريب كاپا، نشان مي‌دهد كه مدل­سازي از دقت 72/97 درصد برخوردار است. از نتايج به دست آمده مي‌توان براي پيش­بيني تغيير كاربري اراضي شهري استفاده كرد. نتايج كسب شده حاصل عقلانيت ابزاري است و لذا بكارگيري آن ها مستلزم برخورد انتقادي با آن­ها است.

In recent years, urbanization has been one of the most significant processes of change in society, which is usually accompanied by the destruction of agricultural and natural lands. In their decision-making processes to protect the urban environment, managers need to properly consider the extent and direction of urban growth. The purpose of this study is to predict changes in urban land use in the city of Tabriz, using the SLEUTH urban growth model. The output of the model predicts the growth rate and direction of the city by 2050. The five coefficients obtained for the study area show that according to the historical scenario, the birth rate and the diffusion coefficient are dominant. The high rate of fertility in this area indicates that the probability of converting each urban cell to a city center diffusion cell is high, and as a result, the growth rate of the new diffusion center in the covered area is also high. The high emission coefficient indicates the high probability of new urban spots resulting from spontaneous growth and their transformation into new centers of urban growth. The results of validation using Kappa coefficient show that the modeling has an accuracy of 97.72%. The obtained results can be used to predict the change of urban land use. The obtained results are the outcome of instrumental rationality, and therefore their application requires a critical approach to them.