بررسي تأثير الگوي توانمندسازي خانواده‌محور بر توان خودمراقبتي بيماران مبتلا به سرطان كولوركتال

Investigation of the effect of the family-centered empowerment model on the self-care ability of patients with colorectal cancer

زمينه و هدف: سرطان كولوركتال يك بيماري مزمن است كه كيفيت زندگي بيماران را كاهش مي‌دهد، لذا داشتن توانايي خودمراقبتي امري ضروري محسوب مي‌شود. اين مطالعه با هدف بررسي تأثير الگوي توانمندسازي خانواده‌محور بر توان خودمراقبتي بيماران مبتلا به سرطان كولوركتال انجام گرفت. روش تحقيق: مطالعه حاضر، مداخله‌اي شاهددار تصادفي شده است. جامعه آماري، كليه بيماران مراجعه كننده به بخش جراحي كلينيك كولوركتال بيمارستان شهيد فقيهي شيراز در سال 1397 بودند كه به روش نمونه‌گيري در دسترس 72 نفر انتخاب و به طور تصادفي در دو گروه آزمايش و كنترل قرار گرفتند. براي جمع آوري داده‌ها از پرسشنامه محقق ساخته استفاده شد. مدت زمان اين مطالعه 9 ماه بود. يافته‌ها: نشان مي‌دهد ميانگين نمره توان خودمراقبتي در كل و مؤلفه‌هاي آن در بيماران گروه آزمايش بعد از مداخله نسبت به قبل از آن افزايش معناداري داشته است (0/001>(p و ميانگين نمره توان خودمراقبتي در كل و مؤلفه‌هاي آن در بيماران گروه كنترل بعد از مداخله نسبت به قبل از آن افزايش معنادار داشته است (0/05>p). همچنين نمره توان خودمراقبتي در كل و مؤلفه‌هاي آن در بيماران گروه آزمايش نسبت به كنترل به طور معناداري بيشتر افزايش داشت (0/001>(p در نهايت ميانگين نمره توان خودمراقبتي در كل و مولفه‌هاي آن (به جز مؤلفه ويزيت) بعد از مداخله در بيماران گروه آزمايش نسبت به كنترل به طور معناداري بيشتر بود (0/05>p). نتيجه‌گيري: الگوي توانمندسازي خانواده محور مي‌تواند بر توان خودمراقبتي بيماران مبتلا به سرطان كولوركتال تأثيرگذار باشد. پيشنهاد مي‌شود در برنامه‌ريزي‌هاي درماني مداخلات غيردارويي در كنار مداخلات طبي قرار گيرد.

Background and Aim: Colorectal cancer is a chronic disease that reduces the patients’ quality of life. Therefore, it is essential to have self-care ability. This study aimed to investigate the effect of the family-centered empowerment model on the self-care ability of patients with colorectal cancer. Materials and Methods: This randomized controlled study consisted of all patients who referred to the surgery ward of the colorectal clinic affiliated to Shahid Faghihi Hospital, Shiraz, Iran, during 2018. A total of 72 patients were selected by convenience sampling method and randomly allocated into control and experimental groups. A researcher-made questionnaire was used to collect data. It is worth mentioning that this study lasted nine months. Results: The results showed a significant increase in the mean score of total self-care ability and its components in the experimental group, compared to the baseline after the intervention (P<0.001). In addition, the mean score of total self-care ability and its components was significantly higher in the control group after the intervention, compared to the pretreatment (P<0.05). Moreover, the experimental group obtained a significant increase in the score of total self-care ability and its components, compared to the control group (P<0.001). Eventually, the mean score of total self-care ability and its components, except for the visit component was significantly higher in the experimental group, compared to the control group after intervention (P<0.05). Conclusion: The family-centered empowerment model can affect the self-care ability of patients with colorectal cancer. It is suggested that non-pharmacological interventions be combined with medical interventions in treatment plans.