عنوان مقاله :
واكاوي ارادهي آزاد از روزن اصل عليت، در آراي علامه جعفري و ويتگنشتاين متقدم
پديد آورندگان :
صادقي، مرضيه دانشگاه قم، قم، ايران , زارع گنجارودي، مرتضي دانشگاه قم - دانشكده الهيات رشته فلسفه و كلام اسلامي، قم، ايران
كليدواژه :
ارادهي آزاد , علامه جعفري , منِ متافيزيكي , ويتگنشتاين
چكيده فارسي :
علامه جعفري و ويتگنشتاين متقدم دو فيلسوفي هستند كه صورتبندي آنها از بحث ارادهي آزاد، ارتباط تنگاتنگي با اصل عليت دارد. ميتوان قرابت و همگرايي ديدگاه اين دو فيلسوف را در چنين مباحثي ارزيابي كرد: تفكيك ميان اراده و جهان، وجودنداشتن شبكهي علي ميان اراده و كنش انسان، نقش محوري منِ مابعدالطبيعي و سوژهي متافيزيكي در ارادهي انسان و تسري اصل عليت بهمثابه پيشفرض ذهني انسان در سنجش وقايع. وانگهي، ميتوان درباب تفاوتهاي نگرش اين دو فيلسوف نيز سخن گفت. بهاينصورت كه علامه جعفري به دوگانگي ميان من متافيزيكي و اراده قائل است؛بهنحوي كه من بر اراده و جهان تأثير علي (غير از فيزيك كلاسيك) مينهد. اما در فلسفهي ويتگنشتاين، ارادهي متافيزيكي با سوژهي متافيزيكي اينهمان است و ازآنجاكه در مرز عالم قرار دارد، پيوندي با جهان نخواهد داشت. نوآوري اين مقاله در تحليل تطبيقي ارادهي آزاد از دريچهي اصل عليت است كه به همگرايي آراي دو فيلسوف در بسترهاي بينشي متنوع اشاره ميكند.
چكيده لاتين :
no abstract
عنوان نشريه :
انديشه ديني