واكاوي رويكرد معنويت گرايانه ي مارتين بوبر به اخلاق معلمي

هدف پژوهش حاضر، واكاوي منظومهي فكري مارتين بوبر در حوزههاي دين، اخلاق و تربيت، به منظور تبيين مسئوليتهاي اخلاقي و حرفهاي معلم است. اين پژوهش كه با رويكرد توصيفي- تفسيري و روش استنتاجي انجام شده، در گام نخست، به توصيف و تفسير رويكرد معنويتگرايانهي بوبر پرداخته است. بوبر از آن جهت فيلسوفي معنويتگرا قلمداد ميشود كه با طرح ايدهي «كسوف خداوند»، به حائل شدن انديشه‌ي ابزارانگارانهي مدرن در مواجهه‌ي انسان با خداوند اذعان كرده و از كمرنگ شدن جنبه‌هاي روحاني و اخلاقي در ابعاد مختلف زندگي انسان امروز، ابراز نگراني كرده است. در گام بعدي، دلالتهاي اين رويكرد براي عرصههاي چهارگانهي اخلاق معلمي يعني خداوند، جهان، خود و انسانهاي ديگر (شاگردان، والدين، همكاران و جامعه)، استنتاج شده است. اخلاق معلمي براساس ديدگاه بوبر را ميتوان در دو مرحله خلاصه كرد: معلم به واسطه‌ي ايجاد رابطه‌ي شخصي با خداوند، معنويت الهي را به تمامي افكار و افعال خود فرا ميخواند. نتيجهي اين حالت روحاني، آن است كه معلم از قواي وجودي خويش مانند حق انتخاب، تصميم‌گيري و اراده، آگاهي مييابد و در تمامي شئون ارتباطي از خودمداري، تنگ‌نظري، اصرار بر رابطه‌ از نوع «من-آن» با مظاهر آفرينش و ديگران، رها ميگردد و با تمام وجود براي تحقق خداوند، جهان، خويشتن و انسانها عمل ميكند.

no abstract