رويكرد اهل‌بيت(ع) به گفتمان مشروعيت‌ساز تصميم اهل حلّ و عقد

فاقد عنوان لاتين

مشروعيت سياسي عبارت است از دلايل حكومت كردن و اطاعت كردن كه گرچه بحث از مباني نظري آن در دوره معاصر فزوني گرفته است، اما پيشينه‌اي بسيار كهن دارد؛ به گونه‌اي كه تا دوران ايران و يونان باستان قابل پي‌جويي است. در جهان اسلام، بحث از مشروعيت سياسي به زمان تأسيس حكومت اسلامي توسط پيامبر(ص) در مدينه نيز كشيده شده و خاستگاه آن، كاويده شده است. اما آنچه بيش از همه اهميت داشته و محل نقد و نظر قرار گرفته، اختلاف در جانشيني پيامبر(ص) و متأثر از آن، منشأ مشروعيت سياسي خليفه است. اهل‌سنت پس از حكمراني خلفاي اوليه، روش‌هايي را كه آنان بدان صورت به حكومت رسيده بودند را تئوري‌سازي كرده و برساخته‌هاي نظري خود را به مثابه مباني مشروعيت قدرت در اسلام، ارائه كردند. به عبارت ديگر، نظامي معرفتي در حوزه مشروعيت سياسي ارائه كردند كه تماماً متأثر از عملكرد بيروني و متأخر از مقام نظر بود. از جمله اين روش‌هاي مشروعيت‌، «انتخاب اهل حل و عقد» است كه زمينه‌ساز نخستين خلافت را پديد آورد. پژوهش پيش‌رو با روش توصيفي ـ تحليلي، اولين روش مشروعيت‌آور سياسي خليفه را تبيين كرده و رويكرد ائمه معصومين (ع) نسبت بدان را ارائه مي‌دهد. نتايج تحقيق نشان مي‌دهدائمه شيعه (ع) افزون بر رويكرد ثبوتي در تبيين اينكه مشروعيت سياسي تنها در سايه نصب الهي قابل دستيابي است، در مقام نفي، تصميم اهل حل و عقد را نيز به نقد گرفتند و از اين رهگذر به دفاع از مباني شيعه پرداختند.

فاقد چكيده لاتين